ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ

ΘΕΣΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Εισαγωγικό κεφάλαιο

Αργότερα τα ευρωπαϊκά οράματα πλησιάζουν περισσότερο τεχνικά τις σύγχρο-

νες μορφές της ενωσιακής διαδικασίας (Marrini και Blutschli), ενώ μετά τον Α΄ Πα-

γκόσμιο Πόλεμο ο Coudehove-Kallergi στην «Πανευρώπη» φαντάζεται ότι η ενωσια-

κή διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε μία Ομοσπονδία κρατών, που θα παρητούντο

μάλιστα της εθνικής τους κυριαρχίας υπέρ της Ομοσπονδίας, ενώ ο Α. Briand προ-

τείνει το 1929 στη Γεν. Συνέλευση της Κοινωνίας των Εθνών τη δημιουργία μιας εφι-

κτής, χαλαρής, ευρωπαϊκής ομοσπονδίας, που δεν θα έθιγε την εθνική κυριαρχία των

κρατών. Τα οράματα αυτά όμως ανατρέπονται, στο βαθμό που υποτίθεται ότι ήσαν

εφαρμόσιμα, από την περιπέτεια του Β΄ Μεγάλου Πολέμου, με το τέλος του οποίου,

όμως μέσα από την κατάρρευση των εθνικών οικονομιών, τη συνολική καταστροφή

της βιομηχανίας, τα μηδενικά συναλλαγματικά αποθέματα και τα τεράστια ελλείμμα-

τα των εθνικών ισοζυγίων πληρωμών των νικητών και των ηττημένων, δημιουργού-

νται οι συνθήκες για μια κοινή κοινωνική και οικονομική προσπάθεια των ευρωπαϊ-

κών λαών, η οποία, σε συνθήκες ψυχρού πολέμου, που διαμορφώνει ο διπολικός κό-

σμος των δύο υπερδυνάμεων ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης, δημιουργεί την πρόκληση

της ευρωπαϊκής διαιτησίας

Υπό τις συνθήκες αυτές και για μακρό διάστημα η Ευρώπη τελεί υπό την υψηλή

κηδεμονία των δύο υπερδυνάμεων, αναζητώντας τον δικό της παγκόσμιο ρόλο.

Με τα δεδομένα αυτά η αποφυγή μιας νέας γαλλογερμανικής σύγκρουσης ήταν

το ελάχιστο ζητούμενο και η αποκατάσταση μιας νέας παγκόσμιας ισορροπίας, στην

οποία η Ενωμένη Ευρώπη θα είχε σταθερό ρόλο, το μείζον.

Β. Οι πρώτες προσπάθειες ενοποίησης

Αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μέσα στα ερείπια που κατέλειπε ο τε-

λευταίος συγκροτούνται διεθνείς οργανισμοί στον ευρωπαϊκό χώρο στη βάση του πα-

ραδοσιακού διεθνούς δικαίου, στους τομείς άμεσης προτεραιότητας, όπως η άμυνα

και η οικονομική συνεργασία, μέσα από τους οποίους μπορεί να μην επιτυγχάνεται

η πολυεπίπεδη κοινοτική και ενωσιακή συνεργασία, αλλά σφυρηλατείται η συνεργα-

σία των κρατών σε κρίσιμους τομείς και ωριμάζει η ιδέα μιας ευρύτερης και βαθύτε-

ρης συνεργασίας.

Με τη συνθήκη των Βρυξελλών της 17.3.1948 μεταξύ Γαλλίας, Μεγάλης Βρετανί-

ας και των κρατών της Benelux (Βελγίου, Ολλανδίας και Λουξεμβούργου) ιδρύεται η

Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση (Western European Union) με σκοπό την κοινή άμυνα ένα-

ντι του κοινού (σοβιετικού) κινδύνου, που το 1954 διευρύνεται με τη Δυτική Γερμα-

νία και την Ιταλία. Ορισμένες από τις χώρες αυτές μετείχαν με τη συνθήκη της Ουάσι-

γκτον της 4.4.1949 και στον έτερο, σύγχρονο, αμυντικό οργανισμό του Βορειοατλα-

ντικού Συμφώνου (North Atlantic Treaty Organisation) μαζί με τις Η.Π.Α., την Ισλαν-

δία, τον Καναδά, τη Νορβηγία και την Πορτογαλία, στον οποίο προσχώρησαν το 1952

η Ελλάδα και η Τουρκία και το 1955 η Δυτ. Γερμανία.

C. Blumann, L. Dubouis

, Droit institutionnel de l’Union européenne, 6η έκδ., εκδ. Litec, Πα-

ρίσι, 2016, σελ. 1 επ.