Εισαγωγικό κεφάλαιο
ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
6
Ο παγκόσμιος αμυντικός χάρτης μέσα σε συνθήκες ψυχρού πολέμου διαμορφώ-
νεται στις 14.5.1955 με την υπογραφή του Συμφώνου της Βαρσοβίας μεταξύ Αλβα-
νίας, Βουλγαρίας, Ανατολικής Γερμανίας, Ουγγαρίας, Πολωνίας, Ρουμανίας, Σοβιετι-
κής Ένωσης και Τσεχοσλοβακίας, δηλαδή μεταξύ των κομμουνιστικών χωρών της Ευ-
ρώπης.
Στον οικονομικό τομέα, και στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών, είχε ιδρυθεί περί
τα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, την 1/22.7.1944, και ως αποτέλεσμα των απο-
φάσεων της παγκόσμιας διάσκεψης στο Bretton Woods το Διεθνές Νομισματικό Τα-
μείο (International Monetary Fund) με σκοπό τη θεσμοθέτηση της διεθνούς συνερ-
γασίας στα νομισματικά ζητήματα, την επιδίωξη νομισματικής σταθερότητας, την ενί-
σχυση χωρών με προβλήματα ισοζυγίου πληρωμών και ενίσχυση του παγκόσμιου
εμπορίου.
Συμπληρωματικά, και ταυτόχρονα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ιδρύ-
θηκε η Διεθνής Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης (International Bank for
Reconstruction and Development) ως ο τραπεζικός φορέας της δανειακής ενίσχυσης
της οικονομίας των κρατών μελών, της προαγωγής του παγκόσμιου εμπορίου και της
αντιμετώπισης των προβλημάτων του ισοζυγίου πληρωμών, που θα μπορούσαν να
επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία.
Και οι δύο αυτοί οικονομικοί οργανισμοί έχουν παγκόσμιο χαρακτήρα, αλλά εί-
ναι φανερό ότι ιδρύθηκαν για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών της ευρωπαϊ-
κής ανοικοδόμησης με διεθνή κεφάλαια.
Το 1947 το αμερικανικής έμπνευσης «Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Ανάρρωσης»
(European Recovery Programme), πιο γνωστό ως σχέδιο (George) Marshall από το
όνομα του αμερικανού Υπουργού Οικονομικών που το εξήγγειλε, απευθύνεται ει-
δικά στην ανοικοδόμηση της Ευρώπης. Για την υλοποίηση του προγράμματος αυ-
τού ιδρύονται ο Οργανισμός Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (Organisation
for European Economic Cooperation) και η Ευρωπαϊκή Ένωση Πληρωμών (European
Payments Union), η οποία αντικαθίσταται το 1958 από την Ευρωπαϊκή Νομισματική
Συμφωνία (European Monetary Agreement), που αποκαθιστά την μερική νομισματι-
κή μετατρεψιμότητα ως βάση του παγκόσμιου εμπορίου.
Με την ίδρυση το 1949 του Συμβουλίου Αμοιβαίας Οικονομικής Βοήθειας
(Council of Mutual Economic Assistance ή Sovet
Ě
conomi
č
eskoj Vzaimopo
šč
i, SEV),
στο οποίο μετείχαν εκτός από τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης και το Βιετνάμ, η
Κούβα και η Μογγολία, εκφράζεται η βούληση των δύο, πλέον, κόσμων, του δυτικό-
στροφου και του ανατολικόστροφου, να πορευθούν ο καθένας το δικό του μοναχι-
κό δρόμο στην άμυνα και την ανάπτυξη και να θέσουν τις βάσεις του διπολικού πα-
γκόσμιου συστήματος.
Τόσο οι οργανισμοί της αμυντικής όσο και εκείνοι της οικονομικής συνεργασί-
ας κινήθηκαν σε επίπεδο παραδοσιακής διεθνούς συνεργασίας και στo πλαίσιo του
τότε ισχύοντος διεθνούς δικαίου. Από πλευράς δηλαδή πολιτικών οργάνων και τρό-
που λήψης αποφάσεων στo πλαίσιo ευρύτερων σχηματισμών κρατών, στους οποίους
πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξαν αφενός οι Η.Π.Α. και αφετέρου η Σοβιετική Ένωση εκ-