Β΄ Μέρος
ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
126
σημεία θα μπορούσαν να θεωρηθούν ορόσημα αυτής της εξελικτικής διαδικασίας, η
Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη και η Συνθήκη της Νίκαιας.
Λόγω της ιδιαίτερα σημαντικής και καινοτόμου νομολογίας του αλλά και των δι-
αδοχικών διευρύνσεων των Κοινοτήτων, το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
(ΔΕΚ) είχε επιφορτιστεί με την εκδίκαση ενός ολοένα αυξανόμενου αριθμού υποθέ-
σεων, γεγονός το οποίο έθετε σε κίνδυνο μία σταθερή και θεμελιώδη επιδίωξη σε δι-
κονομικό επίπεδο, την απονομή (ορθής) δικαιοσύνης εντός ευλόγου χρονικού δια-
στήματος. Προς επίλυση της διαμορφωθείσης αυτής κατάστασης, η Ενιαία Ευρωπαϊκή
Πράξη προέβλεψε τη δημιουργία του ΠΕΚ, το οποίο απέσπασε ένα τμήμα των αρμο-
διοτήτων του ΔΕΚ, με βασικότερο στόχο την αποσυμφόρηση της δικαιοδοτικής λει-
τουργίας του τελευταίου και την ταχύτερη εκδίκαση των υποθέσεων. Με βάση αυτή
την πρόβλεψη της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης, το Συμβούλιο με την απόφαση 88/591
της 24ης Οκτωβρίου 1988
200
δημιούργησε το ΠΕΚ, του οποίου οι αρμοδιότητες και ο
ρόλος έκτοτε ενισχύθηκαν σημαντικά.
Ειδικότερα, με τη Συνθήκη της Νίκαιας αναβαθμίστηκε ο ρόλος του ΠΕΚ, μέσω της
διεύρυνσης αλλά και εμβάθυνσης των αρμοδιοτήτων του. Ειδικότερα, το ΠΕΚ κατέ-
στη το κατεξοχήν δικαστήριο ουσίας, αποκτώντας πλέον τη σχετική αρμοδιότητα εκ-
δίκασης του συνόλου σχεδόν των υποθέσεων που ανήκουν στην κοινοτική δικαιο-
δοτική αρμοδιότητα, ενώ παράλληλα απέκτησε και τη δυνατότητα έκδοσης αποφά-
σεων επί προδικαστικών ερωτημάτων. Ο ρόλος αυτός επιβεβαιώνεται για το (νέο) Γε-
νικό Δικαστήριο στο άρθρο 19 παρ. 1 ΣυνθΕΕ. Τέλος, μία πολύ σημαντική καινοτο-
μία της Συνθήκης της Νίκαιας είναι και η πρόβλεψη για τη δυνατότητα δημιουργίας
δικαιοδοτικών τμημάτων («ειδικευμένα δικαστήρια» κατά τη Συνθήκη της Λισσαβώ-
νας), των οποίων η ύπαρξη και το καθεστώς που τα διέπει ρητά προβλέπονται στο άρ-
θρο 257 ΣυνθΛΕΕ.
α. Οργάνωση και εσωτερική λειτουργία
Πέρα από τις διατάξεις του πρωτογενούς δικαίου η οργάνωση (και λειτουργία) του
ΔΕΕ καθορίζονται από τον Οργανισμό του (που παραδοσιακά υιοθετείται υπό μορ-
φή πρωτοκόλλου) και από τον Κανονισμό λειτουργίας του. Δυνάμει του άρθρου 281
παρ. 2 ΣυνθΛΕΕ, «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αποφασίζοντας με
τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, μπορούν να τροποποιούν τις διατάξεις του Οργα-
νισμού, εξαιρέσει του τίτλου Ι (σχετικά με την υπηρεσιακή κατάσταση των δικαστών
και των γενικών εισαγγελέων) και του άρθρου 64 (περί του γλωσσικού καθεστώτος
της διαδικασίας) του Οργανισμού».
i. Σύνθεση
Το άρθρο 19 παρ. 2 της ΣυνθΕΕ περιέχει αναλυτικές ρυθμίσεις σχετικά με τη σύν-
θεση του Δικαστηρίου. Σύμφωνα με αυτό «το Δικαστήριο απαρτίζεται από ένα δικα-
στή ανά κράτος μέλος. Επικουρείται από γενικούς εισαγγελείς». Ως προς το Γενικό Δι-
καστήριο το ίδιο άρθρο προβλέπει ότι «απαρτίζεται από έναν τουλάχιστο δικαστή ανά
200. ΕΕ L 319, της 25ης Νοεμβρίου 1988.