ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ

Β΄ Μέρος

ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

128

ii. Καθεστώς των μελών του ΔΕΕ

Βασική επιδίωξη του καθεστώτος που διέπει τα μέλη του ΔΕΕ είναι η εξασφάλιση

της ανεξαρτησίας τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

Προς υλοποίηση της επιταγής προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας αυτών,

διαμορφώνεται ένα ολόκληρο πλέγμα εγγυήσεων αλλά και ασυμβιβάστων που εμπε-

ριέχεται κυρίως στον Οργανισμό και τον Κανονισμό λειτουργίας του. Σε αυτό το πλαί-

σιο εντάσσονται ρυθμίσεις όπως το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του μέλους του ΔΕΕ

με οποιαδήποτε άλλη θέση πολιτικού ή διοικητικού χαρακτήρα, καθώς και κάθε άλλη

επαγγελματική δραστηριότητα, οι ασυλίες που απολαμβάνουν αλλά και η αδυναμία

των κρατών μελών να προβούν σε ανάκλησή τους και η συνακόλουθη πρόβλεψη περί

έκπτωσης από τα καθήκοντά τους μόνο κατόπιν απόφασης του ίδιου του ΔΕΕ. Ειδικό-

τερα ένα μέλος του ΔΕΕ εκπίπτει των καθηκόντων του μόνο κατόπιν ομόφωνης από-

φασης των μελών του Δικαστηρίου και λόγω παραβίασης των καθηκόντων του.

Στη διασφάλιση της θέσης των μελών του ΔΕΕ συνηγορεί κατ’ αρχήν και η σχε-

τικά μακρά διάρκεια της θητείας τους, η οποία ορίζεται σε έξι χρόνια (άρθρο 1 παρ.

2 ΣυνθΛΕΕ), με μερική ανανέωση ανά τρία έτη (άρθρο 254). Αυτή πάντως η εγγύη-

ση της ανεξαρτησίας είναι περιορισμένης αποτελεσματικότητας καθώς το άρθρο 254

ΣυνθΛΕΕ ρητώς προβλέπει τη δυνατότητα ανανέωσης της θητείας, γεγονός που ενδε-

χομένως γεννά σχέση εξάρτησης από την πολιτική εξουσία του κράτους μέλους. Πιο

αποτελεσματική θα ήταν η υιοθέτηση της πρότασης σύμφωνα με την οποία η θητεία

θα ήταν ιδιαίτερα μακρά μη ανανεούμενη.

iii. Διάρθρωση

Σύμφωνα με το άρθρο 253 παρ. 3 ΣυνθΛΕΕ, «οι δικαστές εκλέγουν τον πρόεδρο

του Δικαστηρίου για περίοδο τριών ετών. Η επανεκλογή του επιτρέπεται». Αντιστοί-

χου περιεχομένου διάταξη σχετικά με τον πρόεδρο του Γενικού Δικαστηρίου είναι το

άρθρο 254 παρ. 3 ΣυνθΛΕΕ. Η εκλογή αυτή γίνεται στα πλαίσια μυστικής ψηφοφορί-

ας με απαιτούμενη αρχικά την απόλυτη πλειοψηφία των δικαστών και σε περίπτωση

δευτέρου γύρου τη σχετική πλειοψηφία αυτών.

Ο πρόεδρος διευθύνει τις εργασίες του Δικαστηρίου (ή του Γενικού Δικαστηρίου),

προεδρεύει των σημαντικότερων συνθέσεων (άρα και υποθέσεων) του, ενώ μία ιδιαί-

τερα σημαντική αρμοδιότητά του είναι να αποφασίζει για κάθε προσωρινό μέτρο στο

πλαίσιο χορήγησης προσωρινής δικαστικής προστασίας από το Δικαστήριο (βλ. παρα-

κάτω, υπό Γ΄ Μέρος, ΙΙΙ, Γ, 3). Αντίστοιχες παρατηρήσεις ισχύουν και για τον πρόεδρο

του Γενικού Δικαστηρίου, αλλά και τους πρόεδρους των ειδικευμένων δικαστηρίων.

Περαιτέρω, τα μέλη του δικαστηρίου εκλέγουν και τους προέδρους των επιμέρους

τμημάτων (με ενιαύσια ή τριετή θητεία ανάλογα και με τη σύνθεση του τμήματος) κα-

θώς και τον πρώτο τη τάξει γενικό εισαγγελέα, ο οποίος είναι αρμόδιος για την κατα-

νομή των υποθέσεων στους υπόλοιπους γενικούς εισαγγελείς καθώς και την υποβο-

λή αιτήματος επανεξέτασης μιας απόφασης για λόγους σοβαρού κινδύνου ως προς