46 / 64
ΘΕΣΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Β΄ Μέρος
127
κράτος μέλος». Στο σημείο αυτό η Συνθήκη της Λισσαβώνας έρχεται να επαναλάβει
τις ρυθμίσεις της Συνθήκης της Νίκαιας η οποία, σε πλήρη συμφωνία με την προγε-
νέστερη πρακτική, καθιέρωσε για πρώτη φορά ρητά αυτή την αντιστοιχία κρατών με-
λών και δικαστών. Πάντως, η διαχρονικά προβλεπόμενη εκπροσώπηση ενός κράτους
μέλους με έναν δικαστή έχει αποτελέσει αντικείμενο σημαντικής κριτικής, αφού συ-
χνά θεωρήθηκε ως ανασταλτικός παράγοντας της ανεξαρτησίας του ΔΕΕ. Με τον Κα-
νονισμό (ΕΕ, ΕΚΑΕ) 2016/1192, ορίστηκε ότι ο αριθμός των δικαστών του Γενικού Δι-
καστηρίου διαμορφώνεται σε 47 δικαστές μέχρι τις 31.08.2019 και από δύο δικαστές
ανά κράτος μέλος στην συνέχεια.
Σε ό,τι αφορά το Δικαστήριο ειδικά, το άρθρο 252 ΣυνθΛΕΕ προβλέπει την ύπαρ-
ξη 8 γενικών εισαγγελέων (των οποίων ο αριθμός μπορεί να αυξηθεί με ομόφωνη
απόφαση του Συμβουλίου) με βασική τους αρμοδιότητα τη διατύπωση αιτιολογημέ-
νων προτάσεων επί των δικαζομένων υποθέσεων. Σύμφωνα με εθιμικό κανόνα, τα
πολυπλυθέστερα κράτη της Ένωσης (Γερμανία, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Ιταλία και Ισπα-
νία) διατηρούν το δικαίωμα σε ένα πόστο γενικού εισαγγελέα (ενώ από την ένταξη
στην Ένωση η Πολωνία διατυπώνει παγίως ανάλογο αίτημα), ενώ οι υπόλοιπες θέσεις
διανέμονται με τη σειρά στα υπόλοιπα κράτη μέλη (τρεις θέσεις εξαετούς θητείας για
23 κράτη!). Το Γενικό Δικαστήριο δεν περιλαμβάνει κατ’ αρχήν στη σύνθεσή του γε-
νικούς εισαγγελείς, ωστόσο η Συνθήκη της Λισσαβώνας καινοτομεί καθώς προβλέπει
για πρώτη φορά τη δυνατότητα διορισμού γενικών εισαγγελέων (άρθρο 254 εδ. β΄).
Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι η διαδικασία και τα κριτήρια με βάση τα οποία δι-
ασφαλίζεται η σύνθεση των δικαιοδοτικών οργάνων της Ένωσης. Ειδικότερα και κατά
συνδυασμένη εφαρμογή των άρθρων 19 παρ. 2 ΣυνθΕΕ και 253 και 254 ΣυνθΛΕΕ, οι
δικαστές και οι γενικοί εισαγγελείς επιλέγονται μεταξύ προσώπων που παρέχουν όλα
τα εχέγγυα ανεξαρτησίας και πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για διορισμό
στα ανώτατα δικαστικά αξιώματα ή αποτελούν νομικούς αναγνωρισμένου κύρους
(επιβεβαιώνεται έτσι η διαχρονική πρακτική επιλογής των δικαστών και των γενικών
εισαγγελέων μεταξύ ανωτάτων δικαστικών και καθηγητών νομικής, ανάλογα δε με τις
πάγιες επιλογές του κάθε κράτους).
Η επιλογή και ανάδειξή τους λαμβάνει χώρα κατόπιν κοινής απόφασης των κρα-
τών μελών, αλλά αφού πρώτα παρεμβληθεί η προκαταρκτική διαδικασία του άρθρου
255 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ε.Ε, η οποία συνιστά και μία αξιοσημείωτη
καινοτομία της Συνθήκης της Λισσαβώνας σε οργανωτικό επίπεδο. Με βάση το άρ-
θρο αυτό, συγκροτείται ειδική ανεξάρτητη επιτροπή από επτά πρώην μέλη του Δικα-
στηρίου και του Γενικού Δικαστηρίου, τα οποία εκφέρουν άποψη περί της επάρκει-
ας ή μη των προτεινόμενων από τα κράτη μέλη υποψηφίων. Πρέπει όμως να τονιστεί
ότι η αρμοδιότητα της Επιτροπής αυτής δεν είναι αμιγώς γνωμοδοτικού, αλλά ουσι-
αστικού, χαρακτήρα, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι οι προτάσεις των κρατών με-
λών ανταποκρίνονται στα κριτήρια των ανωτέρω άρθρων των Συνθηκών. Δε θα πρέ-
πει να παραλείψουμε ότι η συγκρότηση αυτής της επιτροπής απαντά (κατά τρόπο μη
ικανοποιητικό) στις εύλογες αιτιάσεις περί του συνδέσμου μεταξύ των κρατών μελών
και του δικαστή «τους», τον οποίο κατ’ ουσία διορίζουν (τα υπόλοιπα κράτη μέλη αρ-
κούνται να δεχθούν την υποψηφιότητα που προτείνεται).