ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ

ΘΕΣΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Α΄ Μέρος

β)

όταν λαμβάνει απόφαση μετά από πρόταση του Υπάτου Εκπροσώπου, που δια-

τυπώθηκε μετά από συγκεκριμένο αίτημα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εξ ιδίας πρω-

τοβουλίας ή με πρωτοβουλία του Υπάτου Εκπροσώπου,

γ)

όταν λαμβάνει απόφαση που αφορά εφαρμογή θέσης ή δράσης της Ένωσης

και τέλος,

δ)

όταν η απόφαση αφορά διορισμό «ειδικών εντεταλμένων».

Και εδώ όμως, όπως και στο Άμστερνταμ και τη Νίκαια, προβλέπεται η «εποικο-

δομητική αποχή» αλλά και μηχανισμός αναστολής, όταν με τη συγκεκριμένη απόφα-

ση δεν συμφωνεί ορισμένος αριθμός κρατών (1/3 των κρατών του Συμβουλίου και ο

πληθυσμός της ανταποκρίνεται στο 1/3 του πληθυσμού της Ένωσης).

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί με ομοφωνία να διευρύνει την εφαρμογή της ει-

δικής πλειοψηφίας και σε άλλα θέματα, δυνατότητα όμως της οποίας η αποτελεσματι-

κότητα είναι αμφίβολη στην Ένωση των 27 κρατών μελών.

Τέλος, η ΣυνθΛΕΕ περιέχει τις εξής νέες ρυθμίσεις στον τομέα της κοινής πολιτικής

ασφάλειας και άμυνας:

α)

η κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας εξασφαλίζει επιχειρησιακή ικανότη-

τα «βασισμένη σε μη στρατιωτικά και στρατιωτικά μέσα», η χρήση των οποίων όμως

προβλέπεται «εκτός της Ένωσης», σύμφωνα με τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων

Εθνών. Για πρώτη φορά γίνεται αναφορά σε «στρατιωτικά μέσα» της Ένωσης, που θέ-

τουν στη διάθεσή της τα κράτη μέλη, που σημαίνει όμως ότι η σχετική οργάνωση έχει

μη μόνιμο χαρακτήρα,

β)

όπως προβλέπουν άλλωστε και οι συνθήκες, η ΣυνθΛΕΕ προβλέπει ότι η κοινή

πολιτική ασφάλειας περιλαμβάνει τον προοδευτικό προσδιορισμό κοινής αμυντικής

πολιτικής, που θα οδηγήσει σε κοινή άμυνα, όταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λάβει τη

σχετική απόφαση με ομοφωνία,

γ)

καθιερώνεται «ενισχυμένη συνεργασία για την ανάπτυξη και την υλοποίηση της

κοινής άμυνας» με τις εξής μορφές:

συνεργασία για την εκτέλεση συγκεκριμένης αποστολής, που μπορεί να ανατε-

θεί από το Συμβούλιο και σε ομάδα κρατών μελών, που επιθυμούν και διαθέτουν τις

ανάλογες ικανότητες (άρθρο 42 παρ. 5 ΣυνθΕΕ),

ii)

μόνιμα διαρθρωμένη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών, που διαθέτουν υψη-

λότερα κριτήρια στρατιωτικών δυνατοτήτων και που επιθυμούν και μπορούν να ανα-

λάβουν δεσμευτικότερες υποχρεώσεις, συνεργασία που θεωρείται εξαιρετική σημα-

ντική για τη μελλοντική εξέλιξη της κοινής άμυνας στο αναδιαμορφούμενο κόσμο,

δ)

καθιερώνεται μηχανισμός υποστήριξης (αλληλεγγύης) κράτους μέλους που δέ-

χεται ένοπλη επίθεση στο έδαφός του, που συνιστάται σε παροχή βοήθειας και συν-

δρομή από τα άλλα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων

Εθνών, ρύθμιση που προσεγγίζει τη «ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής» και αποτελεί εξέ-

λιξη της κοινής αμυντικής πολιτικής σε σύστημα συλλογικής άμυνας και ασφάλειας

(άρθρο 42 ΣυνθΕΕ)· η πρόβλεψη αυτή εξειδικεύεται από τη ρήτρα αλληλεγγύης του

άρθρου 222 ΣυνθΛΕΕ,