60 / 64
Γ΄ Μέρος
ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
222
Επί της ουσίας όμως, το ΔΕΕ προτίμησε να ρίξει την ευθύνη στον εθνικό νομοθέτη ο
οποίος δεν θέσπισε άρτιο νομοθετικό πλαίσιο ώστε να μπορέσει η ιταλική δικαιοσύ-
νη να δράσει σύμφωνα προς τις κοινοτικές επιταγές
428
. Στην πραγματικότητα αυτή η
στάση του κοινοτικού δικαστή καταδεικνύει, πως χωρίς να αμφισβητείται η νομική
δυνατότητα προσφυγής κατά κράτους μέλους λόγω της δράσης των δικαιοδοτικών
του οργάνων, τα θεσμικά όργανα της Ένωσης - τόσο η Επιτροπή όσο και το Δικαστή-
ριο - προτιμούν να δείχνουν επιείκεια έναντι του εθνικού δικαστή. Αυτή η στάση επι-
βεβαιώνει τη θέση ότι τα εθνικά δικαστήρια αντιμετωπίζονται στην πράξη ως απαραί-
τητοι συντελεστές και «σύμμαχοι» για την εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου σε εσω-
τερικό επίπεδο.
Πέρα από την κλασική διάκριση των εξουσιών, η έννοια του κράτους μέλους στο
πλαίσιο της προσφυγής των άρθρων 258 επ. ΣυνθΛΕΕ, αναπτύσσεται στην κάθετη δι-
άστασή της. Από τη μια μεριά, θα πρέπει να γίνει δεκτό, σύμφωνα εξάλλου και με την
αρχή της υπεροχής, ότι οι εκ των Συνθηκών υποχρεώσεις βαρύνουν όχι μόνο τις συ-
ντεταγμένες εξουσίες αλλά και τη συντακτική-αναθεωρητική λειτουργία. Όπως κατα-
φάνηκε και από την υπόθεση του βασικού μετόχου, όπου η Επιτροπή απείλησε την
Ελλάδα με προσφυγή λόγω των νομοθετικών ρυθμίσεων οι οποίες τέθησαν προς
εκτέλεση των διατάξεων του άρθρου 14 παρ. 9 Σ.
429
, ο συνταγματικός νομοθέτης δύ-
ναται να «χρεωθεί» παράβαση των εκ των Συνθηκών υποχρεώσεων του Κράτους μέ-
λους. Από την άλλη, η έννοια του κράτους μέλους νοείται ευρέως περιλαμβάνοντας,
πέρα από την κεντρική εξουσία, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (περιφέ-
ρειες, νομαρχίες, δήμους και κοινότητες) αλλά και τα ομόσπονδα κρατίδια, στην περί-
πτωση εκείνων των κρατών μελών που έχουν ομοσπονδιακή δομή
430
. Κατά την άσκη-
ση λοιπόν των αρμοδιοτήτων τους και αυτές οι οντότητες δύνανται να προβούν σε
παράβαση του κοινοτικού δικαίου.
Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το κράτος μέλος νοείται κατά τρόπο λειτουργι-
κό έτσι ώστε περιλαμβάνει κάθε φορέα εθνικής δημόσιας εξουσίας, ακόμα και εκεί-
νους που δεν εντάσσονται οργανικά στο κράτος υπό στενή έννοια - όπως στην περί-
πτωση των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών - αλλά και σε εκείνους που δρουν με τη
μορφή νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου, αλλά ασκούν κατά παραχώρηση δη-
μόσια εξουσία
431
.
428. ΔΕΚ, απόφαση της 9ης Δεκεμβρίου 2003, Επιτροπή κατά Ιταλίας, υπόθ. C-129/00, Συλ-
λογή, σελ. I-14637.
429.
Β. Γ. Τζέμου
, Ο «Βασικός Μέτοχος», εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή, 2006·
Χ.
Συνοδινού
, «Βασικός Μέτοχος: Υπεροχή Συντάγματος ή κοινοτικού δικαίου;» ΔιΜΜΕ
2005,34 επ.
430. ΔΕΚ, διάταξη της 21ης Μαρτίου 1997,
Région Wallone κατά Επιτροπής
, υπόθ. C-95/97,
Συλλογή, σελ. Ι-1789.
431. ΔΕΚ, απόφαση της 24ης Νοεμβρίου 1982,
Επιτροπή κατά Ιρλανδίας
, υπόθ. 249/81, Συλ-
λογή, σελ. 4005· πρβλ.
C. Blumann, L. Dubouis
, Droit institutionnel, σελ. 558-559.