57 / 64
ΘΕΣΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Γ΄ Μέρος
219
χήν, όπως θα δούμε, στο να διαπιστώσει την παράβαση υποχρέωσης εκ των Συνθη-
κών. Με αυτή την έννοια, η εν λόγω προσφυγή αποτελεί συμβιβαστική λύση ανάμε-
σα στην ανάγκη απευθείας ελέγχου του εθνικού δικαίου από τον κοινοτικό δικαστή
και την αξίωση σεβασμού της εσωτερικής έννομης τάξης.
α. Οι διαφορετικές διαδικασίες προσφυγής
λόγω παράβασης κοινοτικής υποχρέωσης
H βασική διαδικασία προσφυγής είναι αυτή που προβλέπεται από τα άρθρα 258-
260 ΣυνθΛΕΕ (πρώην άρθρα 226-228 ΣυνθΕΚ) και η οποία ως προς τα βασικά στοι-
χεία της ισχύει από την ίδρυση της ΕΟΚ και της ΕΚΑΕ (άρθρα 141-143 ΣυνθΕΚΑΕ)
421
.
Παράλληλα όμως, η ΣυνθΛΕΕ προβλέπει μια σειρά ειδικών διαδικασιών οι οποίες
εφαρμόζονται σε ειδικές κατηγορίες παραβάσεων και οι οποίες έχουν ως κοινό χαρα-
κτηριστικό την τάση σύντμησης της διαδικασίας μέσω της κατάργησης της προδικα-
σίας. Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις των άρθρων 114 παρ. 9 (καταχρηστική άσκηση από
το κράτος μέλος των εκτάκτων εξουσιών που παρέχει η Συνθήκη στα κράτη μέλη για
λόγους δημόσιου συμφέροντος), και 88 παρ. 2 (μη συμμόρφωση του κράτους μέλους
με απόφαση της Επιτροπής περί παράνομων κρατικών ενισχύσεων).
β. Η «παράβαση από κράτος μέλος υποχρέωσης εκ των Συνθηκών»
Το άρθρο 258 ΣυνθΛΕΕ αναφέρεται σε παράβαση από ένα κράτος μέλος υποχρέ-
ωσης εκ των Συνθηκών. Πρόκειται για την θεμελιώδη έννοια της συγκεκριμένης δι-
αδικασίας. Οι Συνθήκες δε δίνουν ορισμό της «παράβασης κράτους μέλους», καθό-
σον πρόκειται για έννοια με διαπλαστικό χαρακτήρα, που ακολουθεί τις εξελίξεις του
κοινοτικού δικαίου και επιχειρεί να καλύψει το σύνολο της «παθογενούς» συμπερι-
φοράς των κρατών μελών και ανεξάρτητα από τις ιδιαιτερότητες του εθνικού δικαίου.
Με αυτά τα δεδομένα, είναι φυσικό η εννοιολογική αποσαφήνιση του όρου να είναι
έργο της κοινοτικής νομολογίας. Το ΔΕΕ σταδιακά όρισε κατά τρόπο διασταλτικό τον
όρο ως προς τα δύο δομικά του στοιχεία, την «παράβαση» και το «κράτος μέλος».
i. «Η έννοια της παράβασης»
Η παράβαση υποχρέωσης εκ των Συνθηκών νοείται κατά τρόπο ιδιαίτερα ευρύ
και δεν περιορίζεται στην θετική (διά πράξεως) παράβαση διάταξης των Συνθηκών.
Ειδικότερα:
– την παράβαση μπορεί να στοιχειοθετεί τόσο μια (θετική) πράξη αντίθετη στο κοι-
νοτικό δίκαιο όσο και η παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας. Ως προς το τελευταίο στοι-
χείο, συχνά πρόκειται για παράλειψη εμπρόθεσμης μετεγγραφής οδηγίας στην εσωτε-
ρική έννομη τάξη ή ακόμα και για παράλειψη υλικής πράξης
422
.
421. Αντίθετα, η αντίστοιχη διαδικασία προσφυγής κατά κράτους μέλους της ΕΚΑΧ, αναγνώ-
ριζε στην Επιτροπή την αρμοδιότητα να διαπιστώσει απευθείας την παράβαση κοινοτικής
υποχρέωσης (άρθρο 88 ΣυνθΕΚΑΧ).
422. ΔΕΚ, απόφαση της 9ης Δεκεμβρίου 1997,
Επιτροπή κατά Γαλλίας
, υπόθ. C-265/95, Συλ-
λογή, σελ. Ι-6959, σχετικά με την παράλειψη των γαλλικών αρχών να εξασφαλίσουν την