58 / 82
Γ. ΜΠΑΜΠΕΤΑΣ
473
Γεγονότα που επιφέρουν την έξοδο του εταίρου
Άρθρο 260
αναγωγής σε λόγους αυτοδίκαιης εξόδου περιπτώσεων που δεν συνιστούν γεγονός και μάλι-
στα ορισμένο (απαγορευμένο περιεχόμενο). Έτσι, πάσχει, κατ’ εφαρμογή της 174 ΑΚ, ακυρό-
τητας ρήτρα που προβλέπει έξοδο, εξαρτώμενη από τη βούληση άλλου εταίρου, ή από από-
φαση της γενικής συνέλευσης, αφού δεν πρόκειται περί γεγονότος. Η ακυρότητα είναι κατά
κανόνα μερική (181 ΑΚ), ήτοι δεν πλήττει την καθ’ όλου εταιρική σύμβαση
67
. Δεν αποκλείε-
ται εφαρμογή της 182 ΑΚ, ώστε η άκυρη ρήτρα εξόδου να μετατραπεί σε έγκυρο λόγο απο-
κλεισμού του εταίρου
68
.
Ως καταστατικοί λόγοι εξόδου αναφέρονται ενδεικτικώς οι εξής
69
: Η πραγματοποίηση, ή η
αδυναμία πραγματοποίησης του εταιρικού σκοπού, η συμπλήρωση λ.χ. του 75ου έτους ηλι-
κίας
70
του εταίρου, η ανικανότητά του προς εργασία, η συνταξιοδότησή του, η δικαιοπρα-
κτική του ανικανότητα, ή η περιορισμένη ικανότητά του προς δικαιοπραξία, η απώλεια της
άδειας άσκησης του επαγγέλματός του, η ποινική καταδίκη, η άσκηση ποινικής δίωξης σε βά-
ρος του, η μεταφορά της κατοικίας του εκτός του νομού ή δήμου που εδρεύει η εταιρία, ο
θάνατος, η αφάνεια, η πτώχευση άλλου εταίρου κ.ά.
Όρια στην καταστατική ελευθερία των εταίρων θέτουν, πλην της 174 ΑΚ, περί της οποίας έγι-
νε ήδη λόγος, οι 178 και 179 ΑΚ, αλλά και οι συνταγματικά κατοχυρωμένες ατομικές ελευ-
θερίες
71
. Είναι, έτσι, άκυρες ρήτρες του καταστατικού που προβλέπουν έξοδο εταίρου, που
ψήφισε αρνητικώς σε γενική συνέλευση με θέμα τη μετατροπή της εταιρίας
72
, ή πλήττουν τη
θρησκευτική ελευθερία του (λ.χ. μεταβολή της θρησκείας ή του δόγματος του εταίρου ως λό-
γος εξόδου), ή την προσωπική του ελευθερία (λ.χ. τέλεση γάμου, ή έκδοση διαζυγίου ως λό-
γος εξόδου)
73
. Κατά τα εκτεθέντα, η ακυρότητα των καταστατικών λόγων εξόδου είναι κατά
κανόνα μερική (181 ΑΚ).
67. Πρβλ.
Κατσά
, Δικαιώματα και υποχρεώσεις του ομόρρυθμου και ετερόρρυθμου εταίρου επί μονομε-
ρούς καταγγελίας της εταιρικής συμμετοχής και της εταιρικής συμβάσεως, σ. 278, για το ζήτημα των κα-
ταστατικών ρυθμίσεων του δικαιώματος εξόδου.
68. Βλ. MüKoHGB/
Schmidt
, §131, Rn. 86.
69. Για όσα ακολουθούν, βλ.
Ρόκα
, όπ., σ. 149·
Baumbach
/
Hopt
/
Roth
, HGB, §131, Rn. 25· MüKoHGB/
Schmidt
, §131, Rn. 86.
70. Όχι γενικά το γήρας, αφού δεν είναι ορισμένο γεγονός. Βλ. όμως,
Ρόκα
, ό.π., σ. 149.
71. Βλ. MüKoHGB/
Schmidt
, §131, Rn. 87.
72. Βλ. OLG Karlsruhe, EWiR 2003,181· MüKoHGB/
Schmidt
, §131, Rn. 87.
73. Βλ. MüKoHGB/
Schmidt
, §131, Rn. 87.
24
25