490
Χ. ΜΑΣΤΡΟΚΩΣΤΑΣ
Άρθρο 261
ΔΙΚΑΙΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ
αγοράς ως προς τον επιχειρηματικό κλάδο που δραστηριοποιείται η εταιρία, η μεταβολή των
συνθηκών κάτω από τις οποίες ιδρύθηκε η εταιρία, η αδυναμία προσαρμογής της εταιρίας σε
νέους τρόπους παραγωγής ή διανομής των προϊόντων, η εμφάνιση ισχυρών ανταγωνιστών,
β) που αφορούν τη συμπεριφορά των άλλων εταίρων στο πλαίσιο των εταιρικών σχέσεων,
όπως η αδυναμία λήψης αποφάσεων από τα εταιρικά όργανα λόγω διαρκών διαφωνιών των
εταίρων, αδιαφορίας ή απουσίας κάποιων από τους εταίρους, η κακή διαχείριση των εται-
ρικών υποθέσεων και γενικά η αδυναμία συνεργασίας των εταίρων
63
ή ο ανταγωνισμός της
εταιρίας από εταίρους της, παρότι αυτό απαγορεύεται από το καταστατικό, γ) που αφορούν
τη συμπεριφορά των άλλων εταίρων έναντι του εξερχομένου, όπως η καταχρηστική συμπε-
ριφορά της πλειοψηφίας (αν οι αποφάσεις στην εταιρία λαμβάνονται πλειοψηφικά, άρθρο
253 § 2), η οποία αποφασίζει τη δημιουργία υψηλών αποθεματικών, ή τη χορήγηση στους
διαχειριστές εξαιρετικά υψηλών αμοιβών, με αποτέλεσμα ο εξερχόμενος εταίρος να λαμβάνει
εισόδημα δυσανάλογα μικρό προς το μέγεθος της εισφοράς του ή εισόδημα που δεν του επι-
τρέπει να ζήσει, ενώ η ενασχόληση με την εταιρία είναι το μοναδικό ή κύριο επάγγελμά του.
Η έξοδος μπορεί να δικαιολογείται όμως και από λόγους υποκειμενικούς, δηλαδή λόγους
που αφορούν το πρόσωπο του εξερχομένου, όπως η σοβαρή διαταραχή των σχέσεών του
με τους συνεταίρους του (π.χ. όταν αρνούνται να του χορηγήσουν άδεια άσκησης ομοει-
δούς δραστηριότητας, παρότι αυτή πρόκειται να ασκηθεί υπό προϋποθέσεις που το καταστα-
τικό επιτρέπει και χωρίς να επηρεάζεται από αυτήν η κερδοφορία της εταιρίας)
64
ή όταν αυ-
τός αδυνατεί να εκπληρώσει τις εταιρικές του υποχρεώσεις, όπως π.χ. λόγω μακράς ασθένει-
ας, απουσίας, προσωπικών υποχρεώσεων κ.λ.π. Η μόνιμη άρνηση των εταίρων να συναινέ-
σουν στη μεταβίβαση της εταιρικής συμμετοχής σε τρίτον δεν συνιστά κατ’ αρχήν σπουδαίο
λόγο εξόδου, διότι στις προσωπικές εταιρίες η εταιρική συμμετοχή δεν είναι ελεύθερα μετα-
βιβαστή (άρθρο 256)
65
. Μπορεί να στοιχειοθετείται σπουδαίος λόγος εξόδου από την εταιρία
από την άρνηση των εταίρων να συναινέσουν στη μεταβίβαση, μόνον υπό ειδικές περιστά-
σεις, όταν π.χ. η μεταβίβαση πληρεί όλες τις ειδικές προϋποθέσεις που θέτει η εταιρική σύμ-
βαση
66
. Σπουδαίος λόγος υφίσταται και όταν ο εταίρος επιδιώκει να εισπράξει την αξία της
συμμετοχής του, για λόγο όμως που εύλογα δικαιολογεί την ενέργειά του αυτήν
67
.
Δεν απαιτείται υπαιτιότητα των λοιπών εταίρων ούτε αναίτιο του εξερχομένου. Η υπαιτιό-
τητα του τελευταίου στη δημιουργία σπουδαίου λόγου μπορεί, κατά τις περιστάσεις, να θεμε-
λιώσει ένσταση του άρθρου 281 ΑΚ κατά της άσκησης του δικαιώματος εξόδου
68
.
63. ΕφΛαρ 283/2010 ΕπισκΕΔ 2010,1127 : συνιστούν σπουδαίο λόγο οι διαφωνίες μεταξύ των εταίρων διμε-
λούς Ε.Π.Ε., ώστε να μην μπορεί να πραγματοποιηθεί ο εταιρικός σκοπός.
64. ΜΠρΡόδου 4247/2007 ΝΟΜΟΣ·
Κατσάς Θ.
, ό.π., σ. 281.
65.
Μαστροκώστας Χρ.
, Η συγκατάθεση των εταίρων, ό.π., Δ.1-2, σ. 1115-1117.
66. Πρβλ.
Βιτάλη Γ.
, ό.π., ΝοΒ 1960, σ. 51 και σημ. 5 για τη μεταβίβαση μεριδίων Ε.Π.Ε., που είναι όμως
ελεύθερα μεταβιβαστά (28 § 1 ν. 3190/1955).
67.
Ψαρουδάκης Γ.,
Ζητήματα της αποδέσμευσης, ό.π., σ. 272.
68. Βλ. AΠ 1127/1988 ΕΕμπΔ 1999,253 ή ΕλλΔνη 1990,328· ΕφΑθ 6338/2006 ΔΕΕ 2007,58·
ΕφΑθ 804/2003
ΕπισκΕΔ 2003,511· ΜΠρΑθ 5121/2013 ΕπισκΕΔ 2013,220 ή ΝοΒ 2014,319· ΜΠρΘεσ 37759/2007 Αρμ
2008,916, για έξοδο από Ε.Π.Ε.·
Αντωνόπουλο Β.
, Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρία (ΙΚΕ) - Κατ’ άρθρο
ερμηνεία του Ν. 4072/2012, 2012, άρθρο 92, αριθμ. 3, σ. 171, σχετικά με την υπαιτιότητα δημιουργίας
του σπουδαίου λόγου στην έξοδο του εταίρου από την ΙΚΕ.
30
31