Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ

κές ενωσιακές αρμοδιότητες εκτείνονται σε τομείς που δεν έχουν οικονομική

διάσταση —ή η οικονομική διάσταση των οποίων είναι δευτερεύουσας σημα-

σίας— και ανάγονται στις κοινωνικές, γεωγραφικές

. ιδιαιτερότητες κάθε

κράτους: παιδεία, πολιτισμός, τουρισμός

. Τέλος, η Συνθήκη εισάγει τη

συντρέχουσα αρμοδιότητα της Ένωσης ως «τεκμήριο», καθώς προβλέπει ότι

στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι αρμοδιότητες που δεν είναι ούτε αποκλει-

στικές ούτε συμπληρωματικές (βλ. άρθρο 4 παρ. 1 ΣΛΕΕ). Πρόκειται για την

πιο εκτεταμένη κατηγορία ενωσιακής αρμοδιότητας, η οποία περιλαμβάνει

τομείς με σημαντική συμβολή στην οικονομική ενοποίηση. Ενδεικτικά αναφέ-

ρουμε την εσωτερική αγορά, το περιβάλλον, την προστασία των καταναλω-

τών

(άρθρο 4 παρ. 2 ΣΛΕΕ)

Στο σχήμα που περιγράφηκε, ο συντονισμός των οικονομικών πολιτικών εμ-

φανίζεται ως μια διακριτή αρμοδιότητα, η οποία μάλιστα περιγράφεται με ιδι-

άζοντα τρόπο. Ειδικότερα:

Αρχικά θα πρέπει να παρατηρηθεί ότι η σειρά απαρίθμησης των κατηγοριών

αρμοδιοτήτων της Ένωσης στο άρθρο 2 ΣΛΕΕ δεν είναι τυχαία, και θα μπο-

ρούσε μάλιστα να ειπωθεί ότι ακολουθεί τη φθίνουσα ένταση των αρμοδιο-

τήτων αυτών εκκινώντας από τις αποκλειστικές (παρ. 1) και προχωρώντας

στις συντρέχουσες (παρ. 2). Ο συντονισμός των οικονομικών πολιτικών (όπως

και των πολιτικών απασχόλησης) αναφέρεται τρίτος στη σειρά (παρ. 3), πριν

από την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) (παρ. 4)

και τις συμπληρωματικές αρμοδιότητες (παρ. 5). Συνάγεται έτσι η βαρύτητα

που αποδίδεται στο συντονισμό καθώς και στη συμβολή του στην πορεία της

ενοποίησης και στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης. Παρατηρούμε όμως,

παράλληλα, μια σημαντική διαφοροποίηση ως προς τη διατύπωση των επι-

μέρους διατάξεων: όλες οι άλλες παράγραφοι, συμπεριλαμβανομένης και

της παραγράφου 4 περί ΚΕΠΠΑ η οποία, ως γνωστόν, έχει διαχρονικά έντονα

ρική πτυχή), και παράλληλα της εφαρμογής ενός κοινού δασμολογίου έναντι των προϊό-

ντων που εισάγονται από τρίτα κράτη (εξωτερική πτυχή) (βλ. άρθρο 28 παρ. 1 ΣΛΕΕ). Εάν

κάθε κράτος μέλος είχε τη δυνατότητα να εφαρμόζει διαφορετικούς δασμούς σε εμπορεύ-

ματα τρίτων χωρών, η ύπαρξη της τελωνειακής ένωσης θα ματαιωνόταν εν τοις πράγμασι

και αυτή θα μετατρεπόταν σε μια ζώνη ελεύθερων συναλλαγών.

50. Η Μ. ΚΟΥΣΚΟΥΝΑ, Αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δράσεις υποστήριξης, συ-

ντονισμού και συμπλήρωσης της δράσης των κρατών μελών, όπ. παρ., σελ. 14, κάνει λόγο

για «πολιτικές και δράσεις [με] ευρύτερες κοινωνικές προεκτάσεις».

51. Η Συνθήκη προβλέπει ότι η συντρέχουσα αρμοδιότητα της Ένωσης μετατρέπεται σε

αποκλειστική όταν ασκηθεί, άρθρο 2 παρ. 2 ΣΛΕΕ.