26 / 38
142
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
απόφαση Pringle (σκέψη 131). Πράγματι, το άρθρο 122 έρχεται να ρυθμίσει
την περίπτωση ενός κράτους μέλους που αντιμετωπίζει έκτακτες δυσκολίες
ή/και καταστάσεις τις οποίες δεν μπορεί να ελέγξει. Αυτό προκύπτει και από
την αναφορά της διάταξης σε «φυσικές καταστροφές», δηλαδή την κατεξο-
χήν περίσταση που δεν μπορεί να ελεγχθεί. Έτσι, η χρηματοδοτική ενίσχυση
εμφανίζεται ως μια εκδήλωση αλληλεγγύης προς το κράτος
384
, χωρίς όμως
να έχει χαριστικό χαρακτήρα: η διάταξη ορίζει ότι η ενίσχυση δίδεται
«υπό
ορισμένους όρους».
Η διατύπωση αυτή παραπέμπει στην ιδέα ενός αντισταθ-
μίσματος που ζητείται από το ενδιαφερόμενο κράτος
385
, χωρίς πάντως να δί-
νονται περαιτέρω διευκρινίσεις σχετικά με το είδος ή την ένταση του αντι-
σταθμίσματος αυτού. Μάλιστα δε, η φράση αυτή διαφέρει σημαντικά από την
αντίστοιχη του άρθρου 136 παρ. 3 ΣΛΕΕ σχετικά με τη δημιουργία του μόνι-
μου μηχανισμού στήριξης, όπου ορίζεται ότι
«η παροχή τυχόν απαιτούμενης
χρηματοοικονομικής συνδρομής δυνάμει του μηχανισμού θα υπόκειται σε αυ-
στηρούς όρους»
386
.
Από αυτή τη γενικότερη —και χαλαρότερη— διατύπωση
του άρθρου 122 παρ. 2 προκύπτει ότι η ενίσχυση που χορηγείται στο πλαί-
σιο αυτής της διάταξης είναι μάλλον περιορισμένη σε έκταση και σε χρόνο: η
αντιμετώπιση μιας φυσικής καταστροφής ή μιας έκτακτης περίστασης έχει εξ
ορισμού εξαιρετικό και προσωρινό χαρακτήρα, καθώς λειτουργεί
ad hoc
και
ενώπιον επείγουσας κατάστασης, και δεν θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για τη
δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης όπως είναι σήμερα ο ESM.
Εξάλλου, το άρθρο 122 παρ. 2 ΣΛΕΕ αναφέρεται ρητώς σε ενίσχυση που χο-
ρηγείται από την ίδια την Ένωση (και όχι από τα κράτη μέλη) και αποφασίζε-
ται από το Συμβούλιο μετά από πρόταση της Επιτροπής. Είναι έτσι σαφές ότι
πρόκειται για ένα μηχανισμό που ενεργοποιείται
εντός
του ενωσιακού θεσμι-
κού πλαισίου. Σημειώνεται πάντως ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν μετέ-
χει στη λήψη των σχετικών αποφάσεων, αλλά ενημερώνεται εκ των υστέρων
και συνεπώς δεν ακολουθείται η συνήθης νομοθετική διαδικασία. Άλλωστε η
384. Είναι χαρακτηριστικό ότι και η πρώτη παράγραφος του άρθρου 122 κάνει λόγο για
μέτρα που θεσπίζει το Συμβούλιο
«σε πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών»
για
την αντιμετώπιση δυσχερών οικονομικών καταστάσεων. Σημειώνουμε πάντως ότι η πρώτη
παράγραφος είναι ειδικότερη της δεύτερης, καθώς εστιάζει ιδίως σε
«δυσκολίες στον εφο-
διασμό με ορισμένα προϊόντα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας»
, έτσι και Β. ΑΓΡΑΠΙΔΗ, σε
Β. ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥ (επιμ.), Κατ’ άρθρον ερμηνεία ΣΕΕ & ΣΛΕΕ, όπ. παρ., Άρθρο 122 ΣΛΕΕ, σελ.
667.
385. Η επιβολή όρων έναντι της χορήγησης ενίσχυσης δεν είναι νοητή σε περίπτωση που
το κράτος έχει πληγεί από μια φυσική καταστροφή, π.χ. ένα σεισμό ή μια πλημμύρα, αλλά
όταν πρόκειται για άλλου είδους έκτακτες περιστάσεις.
386. Η υπογράμμιση είναι δική μου.