22 / 38
20
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
διακυβερνητικό χαρακτήρα
52
, αναφέρονται
στην αρμοδιότητα της Ένωσης
.
Αντίθετα, η παράγραφος 3 ορίζει ότι
«τα κράτη μέλη
53
συντονίζουν τις οικονο-
μικές τους πολιτικές και τις πολιτικές τους στον τομέα της απασχόλησης σύμ-
φωνα με τις ρυθμίσεις της παρούσας Συνθήκης, για τον καθορισμό των οποίων
αρμόδια είναι η Ένωση»
. Η φράση αυτή δεν αποσαφηνίζει ποιο είναι ακριβώς
το έργο που ανατίθεται στην Ένωση: είναι βέβαιο ότι η αρμοδιότητά της δεν
εκτείνεται στον καθορισμό των ίδιων των οικονομικών πολιτικών όπως φαί-
νεται να προκύπτει από την μάλλον ατυχή διατύπωσή της. Άλλωστε, αυτό
επιβεβαιώνεται και από τις υπόλοιπες διατάξεις των Συνθηκών που αναφέρο-
νται στο συντονισμό. Για παράδειγμα, στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 ΣΛΕΕ
ορίζεται ότι το Συμβούλιο θεσπίζει μέτρα, ιδίως τους γενικούς προσανατολι-
σμούς των πολιτικών αυτών, τις οποίες τα κράτη καλούνται να συντονίσουν
«στο πλαίσιο της Ένωσης». Συνεπώς, η Ένωση διαμορφώνει το πλαίσιο του
συντονισμού, ορίζοντας στόχους και αρχές αλλά και οργανώνοντας τους απα-
ραίτητους μηχανισμούς και τις διαδικασίες, σύμφωνα με τις οποίες τα κράτη
μέλη θα συντονίζουν τις πολιτικές τους στον τομέα αυτό.
Η διάταξη του άρθρου 5 ΣΛΕΕ, που αναφέρεται ειδικώς στη δράση του συντο-
νισμού, δίνει έμφαση στο ρόλο των κρατών μελών. Είναι μάλιστα χαρακτηρι-
στική, στο άρθρο αυτό, η περαιτέρω διαφοροποίηση μεταξύ, αφενός, του το-
μέα της οικονομικής πολιτικής και, αφετέρου, των τομέων της απασχόλησης
και της κοινωνικής πολιτικής, για τους οποίους προβλέπεται επίσης η συντονι-
στική ενωσιακή αρμοδιότητα: για την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική
η Συνθήκη προβλέπει, αντίστοιχα, ότι
«η Ένωση θεσπίζει μέτρα»
(παρ. 2) και
«μπορεί να λαμβάνει πρωτοβουλίες»
(παρ. 3) για να διασφαλίζει το συντονι-
σμό των εθνικών πολιτικών. Αντίθετα, για τις οικονομικές πολιτικές ορίζεται
ότι συντονίζονται από τα κράτη μέλη και διευκρινίζεται ότι το Συμβούλιο θε-
σπίζει μέτρα για το σκοπό αυτό (παρ. 1). Αλλά και οι ειδικές διατάξεις όπου
αναλύονται οι όροι του συντονισμού αναγνωρίζουν προεξάρχοντα ρόλο στα
ίδια τα κράτη μέλη, τα οποία «
θεωρούν τις οικονομικές τους πολιτικές θέμα
52. Υπό την έννοια ότι παραμένει στην εθνική αρμοδιότητα και τελεί υπό τον έλεγχο των
κρατών. Για τη φύση της ΚΕΠΠΑ ως πεδίου διακυβερνητικής συνεργασίας βλ. ενδεικτικά T.
DE WILDE D’ESTMAEL, La réforme de la Politique Etrangère et de Sécurité Commune,
in
Le
Traité d’Amsterdam. Espoirs et déceptions (dir. Y. Lejeune), Bruxelles, Bruylant, 1998, σελ.
365, F. DEHOUSSE, After Amsterdam: A report on the Common Foreign and Security Policy
of the EU, EJIL 1998, σελ. 525 επ. Είναι άλλωστε ενδεικτικό το γεγονός ότι, ακόμα και μετά
από την πρόσφατη αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας, που κατάργησε τους τρεις
πυλώνες και «μετέφερε» όλες τις διαφορετικές ενωσιακές αρμοδιότητες εντός του ενιαίου
θεσμικού πλαισίου της ΣΛΕΕ, η ΚΕΠΠΑ παραμένει διακριτή και είναι ενταγμένη στη ΣΕΕ, η
οποία διακηρύσσει τις αρχές και τη θεσμική δομή της Ένωσης.
53. Η υπογράμμιση είναι δική μου.