Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ

κοινού ενδιαφέροντος και τις συντονίζουν στα πλαίσια του Συμβουλίου»

(άρ-

θρο 121 παρ. 1 ΣΛΕΕ)

Η διατύπωση που χρησιμοποιείται στο πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο δεν εί-

ναι τυχαία. Ως «υποκείμενα» του συντονισμού υποδεικνύονται τα κράτη μέλη

και αυτή η επιλογή του συντακτικού νομοθέτη δίνει το στίγμα μιας ιδιόμορ-

φης ενωσιακής αρμοδιότητας, η οποία διαφοροποιείται από όλες τις άλλες και

εντάσσεται σε ένα πλαίσιο —όχι απλής συνύπαρξης, αλλά— «διάδρασης» με

την αρμοδιότητα των κρατών μελών

. Με άλλα λόγια, η αρμοδιότητα αυτή

δεν ασκείται ως «αυτόνομη», αλλά αποκτά περιεχόμενο μόνο στο βαθμό που

οδηγεί —και καθοδηγεί— τα κράτη μέλη προκειμένου αυτά να συντονίζουν τις

οικονομικές πολιτικές τους. Ακόμα, όμως, και αυτή η

sui generis

αρμοδιότη-

τα, που εκκινεί από το καθοριστικό στάδιο της θέσπισης των γενικών οικονο-

μικών προσανατολισμών, ανατίθεται στο Συμβούλιο, δηλαδή σε ένα θεσμικό

όργανο που έχει εθνικές καταβολές και διακυβερνητικά αντανακλαστικά

Εξάλλου, στη διαδικασία εμπλέκεται και το κατεξοχήν πολιτικό και διακυβερ-

νητικό όργανο της Ένωσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (άρθρο 121 παρ. 2 εδ. 2

ΣΛΕΕ)

Συνοψίζοντας, ο Τίτλος «Κατηγορίες και τομείς αρμοδιοτήτων της Ένωσης»

περιλαμβάνει την αρμοδιότητα των κρατών μελών να συντονίζουν τις οικο-

νομικές πολιτικές τους, τις οποίες καθορίζει σε γενικό επίπεδο η Ένωση μέσω

των γενικών προσανατολισμών που θεσπίζει το Συμβούλιο, δηλαδή οι εκπρό-

σωποι των κρατών μελών σε υπουργικό επίπεδο (άρθρο 16 παρ. 2 ΣΕΕ). Είναι

προφανής η ιδιαιτερότητα της αρμοδιότητας αυτής, την οποία τα κράτη μέλη

επέλεξαν να παραχωρήσουν στην Ένωση, προκειμένου αυτή να διευκολύνει

54. Βλ. αναλυτικά κατωτέρω, ΙΙ.

55. Σε παλαιότερη μελέτη μου, που αφορούσε στους τύπους της συνεργασίας μεταξύ των

κρατών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σκιαγράφησα το συντονισμό ως ένα πρό-

τυπο «διαδραστικής συνεργασίας» των κρατών η οποία υλοποιείται μέσω της ενωσιακής

παρέμβασης, Ρ.-Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Η Συνεργασία στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπ.

παρ., σελ. 182.

56. Βλ. την ενδιαφέρουσα μελέτη της H. WALLACE, The Council: An institutional

Chameleon, Governance 2002, σελ. 325 επ., που αναδεικνύει τις πολλές διαφορετικές

«εικόνες» που προβάλλει το όργανο αυτό: «συνομιλητής» της Επιτροπής, «κλειστή λέσχη

κυβερνήσεων», «χώρος ανταγωνισμού μεταξύ των κυβερνήσεων», «μέρος ενός δικτύου

διακυβέρνησης», αλλά και «χώρος εντατικής διακυβέρνησης».

57. Βλ. Ν. ΣΚΑΝΔΑΜΗ, Ευρωπαϊκό Δίκαιο, Ι, Θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (4) Οργανι-

κή υπόσταση της ΕΕ, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2003, σελ. 28-29, ο οποίος τονίζει ότι το Συμ-

βούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διαθέτουν «διεθνή νομιμοποίηση», δηλαδή

«αντλούν

την ισχύ τους από την εθνική κυριαρχία όπως την αναγνωρίζει και οργανώνει το διεθνές

δίκαιο στη βάση της ισότητας των κρατών».