H άρση σύγκρουσης συμφερόντων
294
εται με την ελεγχόμενη οντότητα
(με εξαίρεση τα συμφέροντα που κατέχουν έμ-
μεσα μέσω προγραμμάτων διαφοροποιημένων συλλογικών επενδύσεων) ή/και
η ύπαρξη σχέσης απασχόλησης, επιχειρηματική ή άλλη σχέση με την ελεγχόμε-
νη οντότητα μέσα στην περίοδο που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του ίδιου
άρθρου. Καινοτομία, τέλος, του νέου νόμου είναι και η παρ. 6 του ίδιου άρθρου
22, που προβλέπει τη μη αποδοχή από τους ορκωτούς ελεγκτές-λογιστές και τις
ελεγκτικές εταιρείες οποιουδήποτε δώρου ή διευκόλυνσης προερχόμενης από
την ελεγχόμενη οντότητα ή οποιαδήποτε οντότητα συνδέεται με την ελεγχόμε-
νη οντότητα, εκτός εάν η αξία αυτών θα εθεωρείτο μικρή ή ασήμαντη από έναν
αντικειμενικό, συνετό και ενημερωμένο τρίτο.
Το παράδειγμα αυτό είναι από τα πιο χαρακτηριστικά της κατηγορίας εκείνης
των προσώπων/οντοτήτων, που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά σε τομείς
και με καθήκοντα-ρόλο έντονου δημόσιου ενδιαφέροντος και τα οποία διεθνώς
καταγράφονται ως gatekeepers («θεματοφύλακες»). Για αυτά τα πρόσωπα, το
αίτημα άρσης οποιασδήποτε κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων κατά την
εκτέλεση των καθηκόντων τους είναι έντονο και γενικευμένο.
V. Συνήθεις μορφές σύγκρουσης συμφερόντων ιδίως στο πλαίσιο
των ανωνύμων εταιρειών
Παρότι οι ενώσεις προσώπων ιδρύονται για την επιδίωξη κοινού για όλα τα
μέλη τους σκοπού, είναι πολύ συχνή στο χώρο των οργανωμένων επιχειρήσε-
ων και ιδίως των εταιρειών η εμφάνιση συνθηκών σύγκρουσης συμφερόντων
ήδη από την εποχή όπου τρίτοι (διαχειριστές/managers) διαχειρίζονταν περι-
ουσίες άλλων ιδιοκτητών. Αρχική μορφή αυτού του προβλήματος θεωρείται η
διάκριση μεταξύ ιδιοκτητών της επιχείρησης και διαχειριστών της και για αυ-
τόν ακριβώς το λόγο η όλη προβληματική της άρσης συγκρούσεως συμφερό-
ντων αποτελεί μέρος της
Εταιρικής Διακυβέρνησης
και οι βέλτιστες πρακτικές
της, είτε μέσω νόμων, είτε μέσω κωδίκων, αυτή τη διάσταση επιχειρούν να αντι-
μετωπίσουν
30
. Επειδή όμως, σε κάθε περίπτωση, το εταιρικό συμφέρον επιβάλ-
λει στα μέλη να κατευθύνουν τη συμπεριφορά τους λαμβάνοντας υπόψη τις δε-
σμεύσεις που απορρέουν από τον κοινό εταιρικό σκοπό και να μην εκμεταλλεύ-
ονται τη συμμετοχή τους στην ένωση επιδιώκοντας δικά τους συμφέροντα αντί-
θετα με το εταιρικό συμφέρον, έχουν αναπτυχθεί πλέον διαδικασίες και πρακτι-
30. Εκτενής είναι η σχετική βιβλιογραφία, ελληνική και ξένη. Βλ. επίσης την ανάλυση που επιχει-
ρώ ο ίδιος στην εισήγησή μου, προφύλαξη από την αφερεγγυότητα, διαχείριση κινδύνων και
εταιρική διακυβέρνηση, στον τόμο των πρακτικών του 23ου Συνεδρίου της Ένωσης Εμπορι-
κολόγων με κεντρικό θέμα «Η αντιμετώπιση της αφερεγγυότητας», ιδίως στις σελίδες 59-71.