Η συγκέντρωση και η αποσυγκέντρωση της κρατικής εξουσίας
226
υπό την ευρεία έννοια (le principe de la spécialité), κατά την οποία αυτός μεταβι-
βάζεται από το κράτος και, επομένως, περιλαμβάνει μόνο εκείνες τις υποθέσεις,
οι οποίες μεταβιβάστηκαν σ’ αυτούς κατά τρόπο αναμφίβολο με ρητή διάταξη
του Συντάγματος ή ενός νόμου. Την αρχή αυτή έθεσε στις Ηνωμένες Πολιτείες
της Αμερικής ο δικαστής Dillon («Dillons Rule» ή «rule of strict construction»)
18
.
Η ειδικότητα αυτή τού κύκλου ενέργειας των τοπικών οργανισμών καθορίζεται
από το δίκαιο των διαφόρων χωρών με δύο τρόπους, δηλαδή είτε με μια γ ε ν ι -
κ ή διάταξη (clause générale) που μεταβιβάζει σ’ αυτούς κατ’ αρχήν όλες τις τοπι-
κές υποθέσεις (αρχή της καθολικότητας του κύκλου ενέργειας), είτε με την α π α -
ρ ί θ μ η σ η των τοπικών υποθέσεων που πρέπει να διεκπεραιώνονται από αυ-
τούς (αρχή της ειδικότητας υπό τη στενή έννοια ή της απαρίθμησης).
Ενόψει της προεκτιθέμενης δυσχέρειας ανεύρεσης ενός ουσιαστικού κριτηρίου
διάκρισης μεταξύ τοπικών και γενικών υποθέσεων η γερμανική επιστήμη και νο-
μολογία προσπαθούν να λύσουν το ζήτημα με βάση άλλα κριτήρια. Έτσι, μια άπο-
ψη, η οποία υποστηρίζεται ευρέως, δέχεται ότι η έννοια των τοπικών υποθέσεων
μπορεί να καθοριστεί μόνο με βάση την ιστορική εξέλιξη του κοινοτικού δικαίου,
δηλονότι ότι τοπικές υποθέσεις είναι μόνο εκείνες που διαμορφώθηκαν ιστορι-
κά ως τέτοιες.- Κατ’ άλλη γνώμη, ο καθορισμός του κύκλου ενέργειας των οργα-
νισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρέπει να γίνεται με βάση τη γενική οργανωτική
α ρ χ ή τ η ς ε π ι κ ο υ ρ ι κ ό τ η τ α ς , η οποία διακηρύχτηκε ήδη από τον Πάπα
Πίο ΧΙ με την εγκύκλιο «Quadragesimo anno» της 15ης Μαΐου 1931. Κατά την
αρχή αυτή (Subsidiaritätsprinzip), η οποία είναι ευρέως διαδεδομένη στη γερμα-
νική βιβλιογραφία, η ανώτερη κοινότητα πρέπει να εκπληρώνει μόνο εκείνα τα
καθήκοντα, τα οποία οι κατώτερες κοινότητες δεν μπορούν να εκπληρώνουν εξί-
σου καλά ή καλύτερα. Συνεπώς, το κράτος οφείλει να διεκπεραιώνει μια δημόσια
υπόθεση μ ό ν ο , α ν α υ τ ή δ ε ν μ π ο ρ ε ί ν α δ ι ε κ π ε ρ α ι ώ ν ε τ α ι ε ξ ί -
σ ο υ κ α λ ά ή κ α λ ύ τ ε ρ α α π ό τ ο υ ς τ ο π ι κ ο ύ ς ο ρ γ α ν ι σ μ ο ύ ς
19
.
18. Βλ.
Anderson - Weidner,
op. cit. (σημ. 15), σ. 213 επ.
19. Βλ. σχετικά με την αρχή αυτή
Γ. Κασιμάτη
, Περί της αρχής της επικουρικότητας του κράτους, Συμ-
βολή εις την έρευναν της σχέσεως κράτους και κοινωνίας, 1974·
Ραΐκου
, Γενική θεωρία της τοπικής
αυτοδιοικήσεως, σ. 39 επ.·
του ίδιου
, Η συνταγματική κατοχύρωσις της τοπικής αυτοδιοικήσεως
εις τασύγχρονακράτη, σ. 115 επ.–
Fleiner -Gerster
, op. cit., σ. 445 επ.·
W. Ηamann
, DieBedeutung
des Subsidiaritätsprinzips im geltenden Verwaltungsrecht, Diss. Tübingen 1961·
Κrüger
, op. cit.,
σ. 772 επ.·
Ρernthaler
, op. cit., σ. 190, επ., 290·
Η. Stadler,
Subsidiaritätsprinzip und Föderalismus,
1951·
Α. Süsterhenn
, Das Subsidiaritätsprinzip als Grundlage der vertikalen Gewaltenteilung, σε
Festschrift für
Η. Nawiasky
, 1956, σ. 141 επ.·
A. F. Utz
, Das Subsidiaritätsprinzip, 1953·
του ίδιου
,
Formen und Grenzen des Subsidiaritätsprinzips, 1956·
Zippelius
, op. cit., σ. 118 επ.