ΑΓΩΓΕΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

[2] ΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙ ΚΛΗΡΟΥ

212

ΑΘ. ΚΟΝΤΗΣ

Στην ίδια δωσιδικία υποστηρίζεται ότι υπάγονται και οι ειδικές αγωγές που ασκεί ο

κληρονόμος (η διατύπωση του άρθρου 30 ΚΠολΔ αφορά και αγωγή κατά «κατόχου

της κληρονομίας»), όταν δηλαδή ενάγει υπό την ιδιότητα του κληρονόμου, κατά

αυτού που νέμεται την κληρονομία, είτε ως pro herede είτε ως pro possessore

267

ΙΙ. Διεθνής δωσιδικία:

Η αγωγή περί κλήρου εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του

Κανονισμού Βρυξελλών Ι 44/2001 και της Σύμβασης του Λουγκάνο και εμπίπτει στη

διεθνή δικαιοδοσία των άρθρ. 3 § 1 και 30 § 1 ΚΠολΔ

268

Όπως παγίως δέχεται η νομολογία, με τη διάταξη του άρθρ. 30 § 1 ΚΠολΔ, ιδρύεται

αποκλειστική δωσιδικία και είναι ειδικότερη, σε σχέση με τις μνημονευόμενες στο

άρθρο αυτό κληρονομικές διαφορές, τόσο έναντι της διατάξεως του άρθρου 29

ΚΠολΔ που θεμελιώνει ειδική, αποκλειστική επίσης δωσιδικία για εμπράγματες και

άλλες διαφορές που αφορούν ακίνητα, όσο και έναντι της διατάξεως του άρθρου 40

ΚΠολΔ, η οποία ιδρύει την ειδική συντρέχουσα δωσιδικία της περιουσίας. Συνεπώς

αν ο κληρονομούμενος είχε κατά το χρόνο του θανάτου του την κατοικία του και εν

ελλείψει κατοικίας τη διαμονή του, στην αλλοδαπή, δεν υφίσταται συνδετικό στοι-

χείο που να θεμελιώνει δωσιδικία κληρονομίας ημεδαπού δικαστηρίου για την επί-

λυση των μνημονευομένων στο άρθρο 30 ΚΠολΔ διαφορών, αδιαφόρως αν πρόκει-

ται για κληρονομία Έλληνα υπηκόου και ανεξαρτήτως αν ο εναγόμενος έχει την

κατοικία ή έδρα στην ημεδαπή ή αν υπάρχει κληρονομιαίο στοιχείο, ακίνητο η κινη-

τό, στην Ελλάδα

269

Επομένως αν ο κληρονομούμενος, ημεδαπός (Έλληνας) ή αλλοδαπός, κατά τον χρό-

νο του θανάτου του, είχε κατοικία ή διαμονή στην ημεδαπή, υπάρχει διεθνής δικαιο-

δοσία των ελληνικών δικαστηρίων για την εκδίκαση της περί κλήρου αγωγής, ανε-

ξάρτητα αν στην κληρονομία περιλαμβάνονται και ακίνητα που βρίσκονται στην

ημεδαπή ή στην αλλοδαπή. Εάν η κατοικία του ήταν στην αλλοδαπή και δεν είχε

κατοικία ή διαμονή στην ημεδαπή δεν ισχύει η δωσιδικία της κληρονομίας, η οποία,

όπως προκύπτει από το άρθ. 30 ΚΠολΔ, έχει ως βασική προϋπόθεση την κατοικία ή

267.

Νικόπουλος

, Περί της δωσιδικίας της κληρονομίας, Αρμ 1973, σ. 358 επ.,

Παπαντωνίου

, ΚληρΔ, σ.

186-187 και υποσημ. 20 όπου και αντιρρήσεις για την περίπτωση που δεν αμφισβητείται το κλη-

ρονομικό δικαίωμα,

Ψούνη

, ΚληρΔ ΙΙ, σ. 455,

Μπρακατσούλας,

Κληρονομικό Δικονομικό Δίκαιο,

2015, σ. 570.

268.

Παναγιωτόπουλος

σε Γεωργιάδη ΣΕΑΚ, άρθρο 1871, αρ. 56,

Ψούνη

, ΚληρΔ ΙΙ, σ. 455.

269.

AΠ 123/2000

ΝοΒ 49,230,

ΑΠ 583/1995,

ΕΕΝ 1996,508,

ΕφΑθ 2513/2004,

ΕλλΔνη 2005,1466,

ΕφΑθ 4896/2003

ΕλλΔνη 2004,498,

ΕφΑθ 1609/2003

ΕλλΔνη 2004,1467,

ΕφΑθ 8439/1993

ΝοΒ

1994,1006,

ΕφΑθ 9015/1991

ΕλλΔνη 1993,1630 (με ειδική αναφορά στην περί κλήρου αγωγή και

περαιτέρω παραπομπές σε θεωρία),

ΠΠρΑθ 1634/2011

ΝΟΜΟΣ. Πρβλ.

Βασιλακάκη

, Η εκ δια-

θήκης κληρονομική διαδοχή κατά το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο, σ. 134,

Κουσούλη

σε Γεωργιάδη/

Σταθόπουλου ΑΚ, άρθρο 1871, αρ. 26.

167

168

169

170