38 / 48
[2] ΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙ ΚΛΗΡΟΥ
214
ΑΘ. ΚΟΝΤΗΣ
Δικαιολογητικός σκοπός της εγγραφής της περί κλήρου αγωγής στα βιβλία διεκδική-
σεων αποτελεί το γεγονός ότι προστατεύονται οι ενδεχόμενοι ειδικοί διάδοχοι του
εναγομένου, απέναντι στους οποίους ισχύει το δεδικασμένο από την τελεσίδικη από-
φαση επί της αγωγής κατά του δικαιοπαρόχου τους (άρθρ. 325 αρ. 2 ΚΠολΔ) και
είναι δυνατή επίσης η αναγκαστική εκτέλεση
276
(άρθρο 919 αρ. 1 ΚΠολΔ). Ακόμα και
αν το αίτημα της αγωγής περί κλήρου είναι μόνο αναγνωριστικό του κληρονομικού
δικαιώματος (είτε κατά περιορισμό, οπότε θα έχουμε αναγνωριστική περί κλήρου
αγωγή είτε ως αναγνωριστική του κληρονομικού δικαιώματος αγωγή), χωρίς δηλα-
δή αίτημα απόδοσης των κληρονομιαίων, η αγωγή και πάλι πρέπει να εγγράφεται
στα βιβλία διεκδικήσεων κατ’ άρθρ. 220 ΚΠολΔ. Και τούτο διότι οι τρίτοι που θέ-
λουν να αποκτήσουν κυριότητα ή νομή σε ακίνητο από πρόσωπο που στηρίζει την
κυριότητά του σε κληρονομικό δικαίωμα, έχουν δικαιολογημένο συμφέρον να γνω-
ρίζουν εάν αμφισβητείται ή όχι το θεμέλιο της κυριότητας ή της νομής του δικαιοπα-
ρόχου τους, ήτοι το κληρονομικό του δικαίωμα, το οποίο δεν θα κριθεί εκ νέου σε
μια αγωγή (κυριότητας ή νομής) που τυχόν ασκήσει ο κληρονόμος εναντίον τους,
αφού έχει ήδη κριθεί τελεσίδικα από την απόφαση επί της περί κλήρου αγωγής και
το δεδικασμένο αυτό μπορεί να αντιταχθεί και εναντίον τους
277
.
Για τον λόγο δε αυτό υποστηρίζεται ότι εφόσον περιλαμβάνονται στην κληρονομία
ακίνητα, στα βιβλία διεκδικήσεων πρέπει να εγγράφεται και η
αναγνωριστική αγωγή
κληρονομικού δικαιώματος
, καθώς και η αγωγή για την
αναγνώριση της ανυπαρξί-
ας κληρονομικού δικαιώματος
, διότι ο λόγος, για τον οποίο θεσπίστηκε η εν λόγω
διάταξη, δηλαδή η προστασία των τρίτων, συντρέχει και στην περίπτωση που ασκού-
νται οι προαναφερόμενες αγωγές
278
.
Η διαγραφή της αγωγής περί κλήρου από τα βιβλία διεκδικήσεων γίνεται καταρχήν
από τον υποθηκοφύλακα λόγω τελεσίδικης απόρριψης της αγωγής αυτής (βλ. άρθρο
3 ΒΔ 565/1968). Περαιτέρω, αναφορικά με τη διαγραφή των φανερά αβάσιμων αγω-
γών, το άρθρο 220 παρ. 2 ΚΠολΔ ορίζει ότι «αν οι αγωγές και ανακοπές που εγγρά-
φηκαν στα βιβλία διεκδικήσεων είναι φανερά αβάσιμες, διατάσσεται η διαγραφή
τους, κατά τη διαδικασία των άρθρων 740 επ. Στη συζήτηση κλητεύεται υποχρεω-
ΣΕΑΚ, άρθρο 1871 αρ. 69,
Ψούνη
, ΚληρΔ ΙΙ, σ. 453-454. Πρβλ.
ΕφΘεσ 1967/1999
Αρμ 1999,1069,
ΠΠρΘεσ 20313/2011
Ισοκράτης,
ΠΠρΑθ 2662/2009
Αρμ 2010,1837,
ΠΠρΑθ 5588/2004
Ισοκρά-
της,
ΠΠρΒέρ 289/1999
Αρμ 1999,1098.
276.
Δωρής,
Σημείωση στην
ΠΠρΑθ 5545/1982
ΝοΒ 983, σ. 540.
277. Βλ. ad hoc
Δωρή,
Σημείωση στην
ΠΠρΑθ 5545/1982
ΝοΒ 983, σ. 540, πρβλ.
Παναγιωτόπουλο
σε
Γεωργιάδη ΣΕΑΚ, άρθρο 1871, αρ. 70.
278.
ΑΠ 491/2009
ΝοΒ 2009,1702,
ΑΠ 1290/2002
ΝοΒ 2003 1024,
ΕφΑθ 2490/2005
ΕλλΔνη 2006,585,
ΕφΑθ 267/1992
ΕλλΔνη 1994,444,
ΠΠρΑθ 485/2010
ΝοΒ 2010,1419,
ΠΠρΑθ 46/2010
ΝΟΜΟΣ.
Πρβλ.
Παπαντωνίου
, ΚληρΔ, σ. 180 (με επιφύλαξη),
Παπαδόπουλος,
Αγωγές Κληρονομικού Δι-
καίου Α΄, σ. 354. Βλ. όμως και
ΠΠρΚαβ 113/1993
Αρμ 1993,817,
Ματθίας
, σημείωμα στην
ΠΠρΑθ
2757/1988
ΕλλΔνη 1991,995.
174
175
176