Ο ΝΟΜΟΣ 4009/2011 ΓΙΑ ΤΑ ΑΕΙ

N 4009/2011 - ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

τέλεια τις υποθέσεις τους, στο πλαίσιο που θεσπίζουν οι νόμοι του κρά-

τους, δηλαδή

αυτοδιοικούνται

». Συνεπώς, στο άρθρο 16 παρ. 5 του Συντ.

κατοχυρώνεται η αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ, η οποία προσδιορίζεται ως «πλή-

ρης». Από την άλλη πλευρά, η «πλήρης αυτοδιοίκηση» των Ιδρυμάτων

υποδηλώνει ότι τα όργανα διοίκησής τους πρέπει να αναδεικνύονται από

όλους όσοι απαρτίζουν τα Ιδρύματα, δηλαδή από το σύνολο της πανεπι-

στημιακής κοινότητας. Η συμμετοχή της πανεπιστημιακής κοινότητας υπα-

γορεύεται από τη συνταγματική εννοιολόγηση της «πλήρους αυτοδιοίκη-

σης». Κατά τον

Ευ. Βενιζέλο,

«σε αντίθεση με την ακαδημαϊκή ελευθερία, η

οποία μπορεί να ασκηθεί ατομικά από τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινό-

τητας, η άσκηση της πλήρους αυτοδιοίκησης προϋποθέτει τη συλλογική, εξ

αδιαιρέτου συμμετοχή των μελών αυτών στη διοίκηση των Ιδρυμάτων

».

Στην έννοια της πλήρους αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ εμπίπτουν κατ’ εξοχήν

α) το δικαίωμα των Ιδρυμάτων να επιλέγουν με τα δικά τους όργανα το

διδακτικό προσωπικό τους, μέσα στο πλαίσιο των γενικών κανόνων του

νόμου (ΣτΕ 2817/1990) β) το δικαίωμά τους να επιλέγουν τα όργανα διοί-

κησής τους

π.χ. εκλογή πρυτάνεων, κοσμητόρων, προέδρων τμημάτων

κ.λπ

., γ) η οικονομική αυτοτέλεια, δηλαδή η ικανότητα της διοίκησης και

διαχείρισης της περιουσίας τους με δικά τους όργανα (ΣτΕ 2298/1979), ενώ

παράλληλα, το άρθρο 16 παρ. 5 εδ. β΄ του Συντάγματος κατοχυρώνει δι-

καίωμα των ΑΕΙ να ενισχύονται οικονομικά από το κράτος, ως προϋπό-

θεση, αλλά και εγγύηση της «πλήρους αυτοδιοίκησης» και δ) η κατάρτιση

των προγραμμάτων σπουδών από τα πανεπιστημιακά όργανα

Οι παραπάνω διατάξεις, σε συνδυασμό και με τη ρητή απαγόρευση της

ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων (άρθρα 16 § 8 εδ. β’ Συντ., 16 § 5 εδ.

α’ Συντ.), θέτουν ένα συγκεκριμένο πλαίσιο αρχών και κανόνων δεσμευτι-

κό για τον κοινό νομοθέτη, περιορίζοντας την πολιτική διακριτική ευχέρειά

Αρ. Μάνεσης,

Η συνταγματική προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, op.cit. σελ. 26.

10.

Ευ. Βενιζέλος,

Ο «νόμος πλαίσιο» για τα ΑΕΙ, Δίκαιο και Πολιτική 2, σελ. 179.

11. Βλ.

Κ. Χρυσόγονος,

Γνωμοδότηση προς τη Σύνοδο των Πρυτάνεων: το προσχέδιο Νό-

μου για τα ΑΕΙ και η συνταγματική νομιμότητα, ΕφημΔΔ, 3/2011, σελ.. 323.

12.

Π. Δαγτόγλου,

Συνταγματικό Δίκαιο, Ατομικά δικαιώματα Α΄, Αντ. Ν. Σάκκουλας, 1991,

σελ. 687.

13.

Α. Μάνεσης,

Η συνταγματική προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, op.cit., σελ. 27.