25 / 42
Η “IDEA/EXPRESSION DICHOTOMY” στην Ελλάδα 161
εννοιολογική οριοθέτηση της «ιδέας» ή την πρόταση συγκεκριμένων κρι-
τηρίων ή tests
375
, ενώ άλλοι αποτολμούν ένα βήμα περαιτέρω, αποπειρώ-
μενοι να αποδώσουν αυτή καθαυτή την έννοια της «ιδέας»
376
.
Ιστορικώς, όπως έχει ήδη αναφερθεί ανωτέρω, η “idea/expression
dichotomy” είχε υιοθετηθεί από την ελληνική θεωρία και προ του Ν.
2121/1993. Χαρακτηριστική, λοιπόν, η διατυπωθείσα άποψη
377
, σύμφω-
να με την οποία «
…Η πνευματική ιδιοκτησία κατευθύνεται όχι επί των ιδε-
ών που εμπεριέχονται σε ένα πνευματικό δημιούργημα, αλλά επί της μορ-
φής αυτού. Ως ιδέα πρέπει να νοηθούν τα στοιχεία που συνιστούν το θέμα
ορισμένου έργου, ήτοι αντικείμενα, γεγονότα, συλλογισμοί, συναισθήμα-
τα, στην αφηρημένη και πιο απλή τους υπόσταση. Ως μορφή δέ κάποιου
έργου πρέπει να νοηθεί αφ’ ενός μεν η σύνθεση υπό την οποία εξεφρά-
σθησαν οι ιδέες που υπάρχουν στο έργο, αφετέρου δε το υλικό κάλυμ-
μα, υπό το οποίο εξωτερικεύθηκε η σύνθεση αυτή. Επειδή αυτές (οι ιδέες)
είναι ρευστές και μη δυνάμενες νά φέρουν καθαυτές προσωπικά χαρακτη-
ριστικά, δεν είναι δεκτικές ιδιοποιήσεως από ορισμένο πρόσωπο, καθώς
δεν είναι δυνατός ο έλεγχος της πρωτοτυπίας και της πατρότητάς τους. Άλ-
λωστε, στην ιδιοποίηση των ιδεών αντίκειται το κοινωνικό συμφέρον, το
οποίο απαιτεί την όσο το δυνατόν ταχύτερη και μεγαλύτερη διάδοση και την
πληρέστερη ανάπτυξή τους…
»
378
.
Η ως άνω άποψη, παρά την ιστορική της αξία για τις ρίζες της “idea/
expression dichotomy” στην ελληνική θεωρία και προ του Ν. 2121/1993,
διαλαμβάνουσα μία γενικόλογη έννοια τόσο της «ιδέας» όσο και της μορ-
φής, ούτε καν αποπειράται να προβεί στην ακριβή και ασφαλή διάκριση
των ανωτέρω εννοιών ενόψει οιουδήποτε επιδίκου έργου, ενώ ταυτοχρό-
νως ομολογεί και τον ρευστό χαρακτήρα της έννοιας της «ιδέας», στην
προσπάθειά της να θεμελιώσει δικαιοπολιτικώς την κοινωνική αναγκαιό-
τητα της μη προστασίας των «ιδεών» μέσω της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Ακολούθως, και υπό το σύγχρονο δίκαιο του Ν. 2121/1993, έχει υποστη-
ριχθεί ότι «…
ιδέα είναι η προαντίληψη από το πνεύμα ενός πράγματος που
θέλει να πραγματοποιήσει
», ότι «
η ιδέα δεν ταυτίζεται με το περιεχόμε-
νο του έργου, το οποίο είναι το σύνολο των ιδιοτήτων αυτού του πράγμα-
375. Βλ. ενδεικτικώς Καλλινίκου, ό.π., σελ. 31-34.
376. Βλ. σχετικώς Σταματούδη, ό.π., σελ. 29, Μαρίνο, ό.π., σελ. 74-75, Συνοδινού,
ό.π., σελ. 197, Κοτσίρη, ό.π., σελ. 69, και Γαρουφαλιά, ό.π., σελ. 26.
377. Βλ. σχετικώς Ιωάννου – Λυκιαρδοπούλου, ό.π., σελ. 84-88.
378. Διευκρινίζεται ότι το σχετικό χωρίο, αυθεντικώς συντεταγμένο στην πολυτονική
καθαρεύουσα, αποτελεί απόδοση υπό του γράφοντος στην δημοτική.