Ο ΣΚΟΠΟΣ ΔΥΣΦΗΜΗΣΗΣ ΣΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ

ΚΕΦ. Ζ. Το έγκλημα της δυσφήμησης

111

νου προσώπου;

269

Μ’ άλλα λόγια, μήπως η έννοια του γεγονότος, ειδικά στο έγκλη-

μα της δυσφήμησης, πρέπει να είναι εξοπλισμένη με κάποιες επιπλέον ιδιότητες, που

δεν χρειάζεται να είναι εξοπλισμένη σε άλλες ποινικές υποστάσεις, οι οποίες περιλαμ-

βάνουν ομοίως την έννοια του γεγονότος;

270

Η ιδιαιτερότητα των εγκλημάτων κατά της τιμής έχει να κάνει με την ιδιαίτερα στενή

σύνδεση που πρέπει να υφίσταται μεταξύ της αξιόποινης συμπεριφοράς και του προ-

σβαλλομένου εννόμου αγαθού. Δεν είναι τυχαίο ότι μία και η αυτή ανθρώπινη συ-

μπεριφορά, αναλόγως του προσβαλλομένου εννόμου αγαθού, μπορεί να υπαχθεί

στην

ή στη

ή και σε αμφότερες τις ποινικές υποστάσεις.

Παράδειγμα:

Ο Α καταθέ-

τει ενόρκως σε μία πολιτική δίκη ψευδή γεγονότα εναντίον του αντιδίκου του Β. Ο Α

έχει διαπράξει αναμφισβήτητα το έγκλημα της ψευδορκίας (άρθρο 224 ΠΚ). Το προ-

σβαλλόμενο έννομο αγαθό είναι η ορθή απονομή της Δικαιοσύνης, που τίθεται σε

κίνδυνο από τον διάδικο που καταθέτει ψευδή γεγονότα

271

. Από μόνη της αυτή η αξι-

όποινη συμπεριφορά δεν υπάγεται στην ποινική υπόσταση του εγκλήματος της δυ-

σφήμησης . Κι αυτό, γιατί αν η ψευδορκία του Α εναντίον του Β έχει μοναδικό σκο-

πό να κερδίσει τη μεταξύ τους δικαστική αντιδικία, δεν μπορεί αίφνης να θεωρηθεί

ότι προσβάλλει απαραίτητα και την τιμή του αντιδίκου του, τον οποίο πιθανώς και

να μην γνωρίζει καν προσωπικά

272

. Το ίδιο ψευδές γεγονός εν προκειμένω μπορεί να

χαρακτηρισθεί ως συστατικό στοιχείο δυσφήμησης του Β, εάν περιλαμβάνει επιπλέ-

ον στοιχεία, που άπτονται της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειάς του, υποβαθ-

μίζοντάς τον ως έναν άνθρωπο που έχει παραβιάσει κάποιο σημαντικό ηθικοκοινω-

νικό του καθήκον

273

. Για τον λόγο αυτό η ποινική υπόσταση του εγκλήματος της δυ-

σφήμησης αναφέρεται ρητά σε γεγονότα, που μπορούν να βλάψουν την τιμή ή την

υπόληψη του αναφερόμενου προσώπου

. Ο απλός ισχυρισμός γεγονότων, που δεν

άπτονται της τιμής ενός συγκεκριμένου προσώπου, δεν μπορούν να αξιολογηθούν

ως δυσφημηστική συμπεριφορά εναντίον του.

269. Βλ. τις ΑΠ 1142/2012 (ΠοινΧρ 2013, σελ. 426) και ΑΠ 1202/2012 (ΠοινΧρ 2013, σελ. 427)

που αναφέρονται σε γεγονότα που

«αντίκεινται στην ηθική και την ευπρέπεια, με συνέπεια να

επέρχεται εμφανής υποτίμηση της τιμής και της υπόληψης».

Επίσης η ΑΠ 1518/2012 (ΠοινΧρ

2013, σελ. 428), που θεωρεί ως προαπαιτούμενο της πράξης δυσφήμησης, η ισχυριζόμενη

συγκεκριμένη σχέση ή συμπεριφορά να αντίκειται στην ηθική και την ευπρέπεια (ο ισχυρι-

σμός αναφερόταν στην υποτιθέμενη γνωριμία και σχέση του αντιδίκου του κατηγορουμένου

με τον Ειρηνοδίκη που εξέδωσε τη σχετική απόφαση).

270. Όπως π.χ. στο έγκλημα της απάτης, της ψευδούς ιατρικής πιστοποίησης, της υφαρπαγής ψευ-

δούς βεβαίωσης, της ψευδορκίας κ.ο.κ.

271. Βλ. σχετικά

Μ. Μαργαρίτης

, Ποινικός Κώδικας, ό.π., άρθρ. 224 επ., σελ. 635,

Κωστάρας

Συστηματική Ερμηνεία Ποινικού Κώδικα, 1997, άρθρα 224-234 Π.Κ.

272. Π.χ. σε μία δίκη εμπραγμάτου δικαίου, ο Α αναφέρει ψευδώς ότι έχει αποκτήσει δια χρησι-

κτησίας την κυριότητα επί ενός ακινήτου του Β, τον οποίο όμως ο ίδιος ποτέ δεν έχει δει και

γνωρίσει.

273. Π.χ. στην προηγούμενη υπόθεση, ο Α προσθέτει στην κατάθεσή του ότι ο Β απώλεσε την κυ-

ριότητά του, επειδή από τεμπελιά του και μόνο δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για την ιδιοκτησία του

και την εγκατέλειψε, προσβάλλοντάς τον ως έναν άνθρωπο αδιάφορο και μη ενδιαφερόμενο

για την περιουσία του.