31 / 42
Η ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΠΛΗΜΜΕΛΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ
243
Βασική λοιπόν προϋπόθεση, κατά τον κανόνα που ετέθη νομολογιακά, είναι η δι-
οίκηση, με δεδομένα τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης, να φέρει την υπο-
χρέωση έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης, να υφίσταται επομένως δέσμια αρ-
μοδιότητα. Κυρίαρχη για την αντίληψη της δέσμιας αρμοδιότητας εν προκειμένω εί-
ναι η ex post οπτική του κρίνοντος διοικητικού δικαστή, ο οποίος κρίνει ότι ενόψει
του πραγματικού, στο οποίο καταλήγει αφού ακούσει τους διαδίκους, το ουσιαστι-
κό δίκαιο δεν καταλείπει δυνατότητα έκδοσης πράξης διαφορετικού περιεχομένου
από την προσβαλλόμενη. Τίθεται συναφώς το ερώτημα εάν ο δέσμιος χαρακτήρας
της διοικητικής αρμοδιότητας αρκεί να προκύπτει in concreto, εάν δηλαδή η αλυσι-
τέλεια εφαρμόζεται και σε περιπτώσεις στις οποίες η καταρχήν διακριτική ευχέρεια
της διοίκησης, ενόψει των πραγματικών περιστατικών της κρινόμενης υπόθεσης,
συρρικνώθηκε στο μηδέν. Αυτό θα σήμαινε στην ουσία ότι ο διοικητικός δικαστής,
ελέγχοντας in concreto την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της διοίκησης ως
προς την τήρηση των άκρων ορίων, όχι μόνον διαπιστώνει ότι τα όρια αυτά τηρήθη-
καν, αλλά και ότι κάθε άλλη διοικητική πράξη εκτός της προσβαλλόμενης θα κείτο
εν προκειμένω εκτός διακριτικής ευχέρειας. Η γαλλική νομολογία, μετά από σχετική
συζήτηση στη θεωρία
36
, κατέληξε σε μια πιο συντηρητική εκδοχή της θεωρίας των
moyens inopérants, η οποία εφαρμόζεται μόνον σε αρμοδιότητες τις οποίες ο νόμος
καταστρώνει κατά τρόπον ώστε να μην καταλείπονται περιθώρια εκτιμήσεως της δι-
οίκησης
37
. Η νομολογία του ΣτΕ, η οποία δεν έχει μέχρι στιγμής λάβει ρητά θέση επί
του ζητήματος
38
, φαίνεται να συγκλίνει. Η αλυσιτέλεια εφαρμόζεται, εξ όσων μπο-
ρεί να δει κανείς, σε περιπτώσεις στις οποίες οι εφαρμοστέες διατάξεις δεν περιέ-
χουν αξιολογικές ή αόριστες έννοιες οι οποίες καταλείπουν στη διοίκηση δυνατότη-
τες σταθμίσεων, αλλά υποχρεώνουν τη διοικητική αρχή λ.χ. να αποκλείσει τον συμ-
μετέχοντα σε διαγωνισμό ανάθεσης σύμβασης λόγω έλλειψης νόμιμου προσόντος, ή
να ανακαλέσει διοικητική άδεια λόγω έλλειψης προϋπόθεσης κτήσης της
39
.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον τρόπο με τον οποία εφαρμόζεται η θεωρία των αλυ-
σιτελών λόγων ακυρώσεως παρουσιάζει υπόθεση στην οποία ο νόμος παρείχε στο
αρμόδιο όργανο εξουσία επιμέτρησης προστίμου για την εκτός ωραρίου λειτουρ-
γία πρατηρίου υγρών καυσίμων από 15.000 έως 1.500.000 ευρώ. Το Δ΄ Τμήμα ΣτΕ,
ακολουθώντας και την προηγούμενη νομολογία του
40
, δέχθηκε ότι αλυσιτελώς προ-
βλήθηκε αναρμοδιότητα του διοικητικού οργάνου που επέβαλε πρόστιμο 15.000
36. Βλ.
Chabanol
, AJDA 1984, σ. 14 επ. και
Mescheriakoff
, Rev. Adm. 1984, σ. 576.
37. CE 3.2.1999, Montaignac, Rec. σ. 6=AJDA 1999, σ. 567 επ., χρονικό
F. Raynaud
και
P. Fombeur.
Βλ. κατωτέρω Κεφ. ΙΙΙ, Β 5 α) i
.
38.
Kapsali
, Les droits des administrés dans la procédure administrative non contentieuse, παρ.
602, σ. 494.
39. Βλ. την περιπτωσιολογία της αμέσως επόμενης ενότητας 3 α).
40. ΣτΕ 345/2003.