ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΚΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ

246

Για την εφαρμογή του κανόνα που εισήγαγε η ΣτΕ (Ολομ.) 530/2003 ιδιαίτερη ση-

μασία έχει το πραγματικό πλαίσιο της διαφοράς. Το δικαστήριο, εφαρμόζοντας

τον κρίσιμο κανόνα δικαίου στα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης, όπως

αυτά προκύπτουν από την έρευνα της διοίκησης, οδηγείται στην επιβεβαίωση

της προσβαλλόμενης πράξης ως της μόνης επιτρεπτής. Η κύρια δυνατότητα άμυ-

νας του αιτούντα συνίσταται στην προβολή σφαλμάτων ως προς τη συνδρομή ή

μη των πραγματικών περιστατικών που λαμβάνονται υπόψη για την έκδοση της

πράξης. Το πρόβλημα της ορθής εφαρμογής του κανόνα δικαίου από τη διοίκη-

ση εντοπίζεται πλέον στην ορθή διαπίστωση του πραγματικού υλικού της υπόθε-

σης. Έτσι λ.χ. επί υποχρεωτικού αποκλεισμού οικονομικής προσφοράς λόγω έλ-

λειψης ασφαλιστικής κάλυψης, το δικαστήριο ελέγχει εάν πράγματι το ασφαλι-

στήριο που προσκομίστηκε στη διοίκηση ήταν έγκυρα υπογεγραμμένο σύμφωνα

με τους ισχυρισμούς του αιτούντος ή όχι

Ωστόσο, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς ότι πέραν του πραγματικού σκέλους

της διαφοράς καταλείπεται και ένα πεδίο επιτρεπτής

νομικής αντιδικίας

, το οποίο

μάλιστα προτάσσεται χρονικά και λογικά: Το δικαστήριο ακούει και κρίνει τις νο-

μικές απόψεις του αιτούντος προτού καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το ουσιαστι-

κό δίκαιο επιβάλλει στη διοίκηση ορισμένο τρόπο ρύθμισης της έννομης σχέσης

Από νομική άποψη, η δίκη στρέφεται εν τέλει στη διάγνωση της δέσμιας αρμοδι-

ότητας της διοίκησης, ζήτημα το οποίο δεν είναι απλό, αλλά προϋποθέτει συχνά

χειρισμό πλέγματος διατάξεων και σημαντική ερμηνευτική προσπάθεια, ενώ κά-

ποτε αναφύονται και προβλήματα συνταγματικότητας των ρυθμίσεων

. Ο νομο-

λογιακός κανόνας περί αλυσιτέλειας των διαδικαστικών λόγων ακυρώσεως μπο-

ρεί να πείσει μόνον όταν το δικαστήριο βεβαιώνεται πλήρως ως προς τη δέσμια

αρμοδιότητα της διοίκησης σε σχέση με όλα τα στοιχεία που διέπουν την απόφα-

σή της, δηλαδή το αν, το πότε και το πώς της διοικητικής πράξης

3. Πεδίο εφαρμογής του νομολογιακού κανόνα

α) Γενική εφαρμογή, με έμφαση στις διαδικασίες ανάθεσης

δημοσίων συμβάσεων

Το είδος της προσβαλλόμενης δυσμενούς πράξης η οποία εκδόθηκε κατά δέσμια

αρμοδιότητα της διοίκησης δεν έχει σημασία. Στις πρώτες σχετικές αποφάσεις η

νομολογία φαινόταν να δέχεται ότι τυπικοί λόγοι μπορούν να απορριφθούν ως

55. ΣτΕ 3815/2005.

56. Βλ. π.χ. ΣτΕ 3989/2005, 3984/2004.

57. Βλ. χαρακτηριστικά την περίπτωση της ΣτΕ ΕΑ 80-83/2005 που αφορούσε την άρνηση χορή-

γησης πιστοποιητικού διαφάνειας από το Ε.Σ.Ρ. βάσει της νομοθεσίας περί βασικού μετόχου.

58.

Λαζαράτος

, Το δικαίωμα ακροάσεως στη διοικητική διαδικασία, σ. 461.