ΕΝΝΟΙΑ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΥΡΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
93
δείξεις για την ύπαρξη σχέσης εξαρτημένης εργασίας
38
, η μη ασφάλιση του εργαζό-
μενου στο ΙΚΑ ή/και υπαγωγή του σε άλλο κοινωνικοασφαλιστικό οργανισμό (π.χ.
ΟΑΕΕ) δεν αρκεί από μόνη της να αναιρέσει το χαρακτήρα της έννομης σχέσης ως
σύμβασης εξαρτημένης εργασίας
39
. Αντίθετα, η ασφάλιση στο IKA, ακόμη και εάν η
υπαγωγή σ’ αυτό προβλέπεται ρητώς από το νόμο
40
, είναι δυνατόν να θεωρηθεί μεν
τεκμήριο για την ύπαρξη εξαρτημένης εργασίας, πρόκειται όμως για μαχητό τεκμή-
ριο που μπορεί να ανατραπεί απ’ τα συντρέχοντα λοιπά περιστατικά, υπό τα οποία
λειτουργεί η συγκεκριμένη σχέση
41
. Έτσι, δεν είναι λίγες φορές που η νομολογία,
παρά την εκ μέρους του εργοδότη κοινωνικοασφαλιστική υπαγωγή του εργαζόμε-
νου στο IKA, δεν προχωρεί στον αυτόματο χαρακτηρισμό της σχέσης ως εξαρτημέ-
νης, αλλά, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των συνθηκών υπό τις οποίες παρέχεται
η εργασία, χαρακτηρίζει διαφορετικά τη συνδέουσα τα δύο μέρη σχέση
42
.
δ) Ο χαρακτηρισμός που δίνουν τα μέρη και άλλα
τυπολογικά στοιχεία
Η ύπαρξη σχέσης εξαρτημένης εργασίας ή άλλης μορφής παροχής εργασίας ή
γνήσιας σύμβασης μαθητείας ή άλλης συναλλακτικής σχέσης δεν έχει να κάνει με το
εάν και πώς τα μέρη έχουν χαρακτηρίσει τα ίδια τη σχέση τους, αλλά αποτελεί κατ’
38. AΠ 995/1975 EEργΔ 35, 76, AΠ 1396/1982 EEργΔ 327, ΕφΘράκης 604/1992 ΕΕργΔ 52,
1993, 778, MΠρAθ 2603/1986 EEργΔ 46, 161. Αντίθετα, η ασφαλιστική υπαγωγή στο TEBE
ή άλλα ασφαλιστικά ταμεία ελευθέρων επαγγελματιών δημιουργεί ενδείξεις περί του αντι-
θέτου (AΠ 24/1984 EEργΔ 44, 239 με Σχόλιο).
39. ΑΠ 54/2015 ΕΕργΔ 74, 2015, 360, ΑΠ 451/2013 ΕΕργΔ 72, 2013, 882, ΑΠ 156/1998 ΝοΒ
47, 1999, 596, EφAθ 5853/1996 ΔEE 4/1997, 394, EφAθ 2678/1994 EAEΔ 29, 1995, 116,
MΠρAθ 1963/1994 ΔEN 51, 1995, 276, MΠρΛαρ 156/1993 ΔEN 51, 1995, 278, MΠρPο-
δόπης 108/1993 ΔEN 51, 1995, 284. Αντίθετα, βλ. τη διάταξη του Art. L. 120-3 Code du
Travail, σύμφωνα με την οποία η εγγραφή στα μητρώα επαγγελματικών και ασφαλιστικών
φορέων ανεξάρτητων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων δημιουργεί τεκμήριο ότι
ο εργαζόμενος δεν είναι συνδεδεμένος με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας κατά την εκτέλε-
ση της δραστηριότητας για την οποία έχει γίνει αυτή η εγγραφή (immatriculation). Ωστό-
σο, το τεκμήριο αυτό είναι μαχητό και μπορεί να ανατραπεί εάν ο εργαζόμενος αποδείξει
ότι παρείχε τις υπηρεσίες του σε έναν εργολάβο με συνθήκες που τον έθεταν έναντι αυτό
σε μια σχέση διαρκούς νομικής εξάρτησης.
40. Π.χ. παραγωγοί πωλήσεων-πλασιέ, σύμφωνα με το άρθρο 4 § 2 Ν 1880/1990.
41. AΠ 329/1990 ΔEN 47, 1991, 283, EφΘεσ 2140/1990 EEργΔ 50, 1991, 656. Σημειωτέον ότι
κατά την περί IKA νομοθεσία, εάν, εν όψει των συνθηκών της συγκεκριμένης περίπτωσης,
είναι δυσχερές να εξακριβωθεί εάν πρόκειται για σχέση εξαρτημένης ή ανεξάρτητης εργα-
σίας, τεκμαίρεται μαχητώς η ύπαρξη εξαρτημένης εργασίας και ως εκ τούτου ο προσφέρων
την εργασία αυτή πρέπει να υπαχθεί στην ασφάλιση του IKA. Tο τεκμήριο αυτό εφαρμόζε-
ται προφανώς μόνο όταν δεν μπορέσει ο εργοδότης να θεμελιώσει τους τυχόν αντίθετους
ισχυρισμούς του για την ύπαρξη σχέσης παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών (ΣτE 2265/1994
EΔKA ΛZ’ 1995, 741).
42. AΠ 1705/1987 ΕΕργΔ 48, 163, ΑΠ 539/1992, 52, 1993, 775.