43 / 54
ΕΝΝΟΙΑ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΥΡΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
89
δότης έχει το δικαίωμα της διεύθυνσης, εποπτείας και ελέγχου της εργασίας του μι-
σθωτού, καθορίζοντας το χρόνο, τον τόπο, τον τρόπο και τις λοιπές συνθήκες πα-
ροχής της (διευθυντικό δικαίωμα), ο δε εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να
συμμορφώνεται προς τις υποδείξεις του εργοδότη (
νομική εξάρτηση
), χωρίς
όμως να ευθύνεται για το αποτέλεσμα της εργασίας
23
.
Η υποχρέωση του εργαζομένου να δέχεται τον έλεγχο του εργοδότη και να συμ-
μορφώνεται προς τις οδηγίες του ως προς τον τρόπο παροχής της εργασίας, αποτε-
λεί το βασικό γνώρισμα της ως άνω εξαρτήσεως, η οποία μπορεί να είναι χαλαρό-
τερη στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος αναπτύσσει πρωτοβουλία κατά την εκτέ-
λεση της εργασίας του, λόγω των επιστημονικών ή τεχνικών του γνώσεων, αλλά θα
πρέπει να υπάρχει για να θεωρηθεί η εργασία του ως εξαρτημένη
24
.
Η νομική εξάρτηση (ή κατά τη γερμανική διδασκαλία η «προσωπική εξάρ-
τηση»
25
) δεν προϋποθέτει αναγκαία και την οικονομική εξάρτηση
26
του μι-
σθωτού από τον εργοδότη, μολονότι κατά κανόνα η οικονομική αυτή εξάρτηση του
23. Βλ.
Καποδίστριας I
., EρμAK, Eισ. άρθρα 648-680 αρ. 29 επ.,
Kουκιάδης Γ
., Εργατικό Δί-
καιο, ζ΄ έκδ., 2014, σελ. 222 επ.,
Ληξουριώτης I
., Σχόλιο, EEργΔ 48, 161 επ.,
Τσιμπούκης
Χ
., Η έννοια της εξάρτησης. Σύμβαση παροχής ανεξαρτήτων υπηρεσιών από επιστήμο-
να, ΕΕργΔ 69, 2010, 275 επ. Bλ. και Ολ ΑΠ 28/2005 ΔΕΕ 2005, 845 = ΔΕΝ 61, 2005, 996 =
ΕΕργΔ 64, 2005, 1396 = ΝοΒ 53, 2005, 1100 = ΕλΔνη 46, 3/2005, 721, ΑΠ 296/2016 ΔΕΝ
72, 2016, 1461, ΑΠ 172/2016 ΔΕΕ 2017, 135, ΑΠ 171/2016 ΔΕΝ 72, 2016, 979 = ΕΕργΔ
75, 2016, 972, ΑΠ 933/2015 ΔΕΝ 71, 2015, 1366, ΑΠ 831/2015 ΔΕΝ 71, 2015, 834, ΑΠ
58/2015 ΔΕΝ 71, 2015, 344, ΑΠ 54/2015 ΕΕργΔ 74, 2015, 360, ΑΠ 2202/2014 ΔΕΝ 71
2015, 348, ΑΠ 1402/2014 ΔΕΝ 71, 2015, 596, ΑΠ 608/2014 ΕΕργΔ 73, 2014, 626, ΑΠ
343/2014 ΕΕργΔ 73, 2014, 638, ΑΠ 22/2014 ΕΕργΔ 73, 2014, 350 = ΕΑΕΔ 49, 2015, 1109,
ΑΠ 451/2013 ΕΕργΔ 72, 2013, 882, ΑΠ 1681/2012 ΔΕΕ 2013, 383, ΑΠ 58/2010, 69, 2010,
1124, ΑΠ 45/2010 ΝοΒ 58, 2010, 1481, ΑΠ 10/2008 ΕΕργΔ 67, 2008, 464, ΑΠ 1469/2007
ΔΕΕ 2008, 1155, ΑΠ 882/2007 ΝοΒ 56, 2008, 373 = ΔΕΝ 63, 2007, 895, ΑΠ 1792/2006
ΔΕΛΤΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΕ & ΕΠΕ 1863, 208, 117, ΑΠ 364/2005 ΔΕΕ 2005, 1087 = ΔΕΝ
61, 2005, 1011, ΑΠ 219/2002 ΕλΔνη 44, 2003, 158, AΠ 333/1988 EEργΔ 48, 1034, AΠ
602/1988 EEργΔ 48, 843, AΠ 1855/1988 NοB 37, 900, AΠ 1871/1988 ΔEN 45, 913, AΠ
35/1989 EEργΔ 48, 1081, AΠ 278/1989 EEργΔ 49, 82, AΠ 868/1989 EEργΔ 49, 574, ΤρΔι-
οικΕφΘεσ 814/2015 ΔΕΝ 72, 2016, 226, EφΘεσ 1675/1989 Aρμ 43, 369, EφAθ 6368/1989
EAEΔ 23, 1017, EφΘεσ 880/2004 Αρμ 58, 2004, 1016, EφΘεσ 82/1990 EEργΔ 49, 639,
EφΘεσ 1162/1990 ΔEN 46, 609, ΠολΠρBερ 149/1992 Aρμ 46, 247.
24. Ολ ΑΠ 28/2005 ΔΕΕ 2005, 845 = ΔΕΝ 61, 2005, 996 = ΕΕργΔ 64, 2005, 1396 = ΝοΒ 53,
2005, 1100 = ΕλΔνη 46, 2005, 721, ΑΠ 172/2016 ΔΕΕ 2017, 135, ΑΠ 120/2016 ΔΕΕ 2016,
946, ΑΠ 58/2015 ΔΕΝ 71, 2015, 344, ΑΠ 54/2015 ΕΕργΔ 74, 2015, 360, ΑΠ 2202/2014
ΔΕΝ 71, 2015, 348, ΑΠ 608/2014 ΕΕργΔ 73, 2014, 626, ΑΠ 994/2013 ΕΕργΔ 73, 2014, 274,
ΜΠρΑθ 684/2015 ΔΕΝ 71, 2015, 352.
25. Κάποιες αποφάσεις κάνουν λόγο για «νομική και προσωπική εξάρτηση» (ΑΠ 120/2016
ΔΕΕ 2016, 946, ΑΠ 693/2013 ΕΕργΔ 72, 2013, 953, ΑΠ 467/2012 ΔΕΕ 2013, 499, ΑΠ
297/2012 ΔΕΕ 2013, 390).
26. Υπό την έννοια ότι η κύρια πηγή βιοπορισμού του μισθωτού προέρχεται από την συγκε-
κριμένη εργασιακή σχέση.