Η ΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
109
Η μειοψηφία αυτή, ακολουθώντας παλαιότερη νομολογία των δικαστηρίων
της χώρας 394, καταλήγει στο να δημιουργήσει το μόρφωμα της κυριότητας υπό
αίρεση. Γίνεται δηλαδή δεκτό ότι ο κληρονόμος δεν αποκτά αυτοδικαίως την
κυριότητα του κληρονομιαίου ακινήτου, αλλά το πρώτον με τη μεταγραφή της
περί αποδοχής δήλωσης, χωρίς να καθορίζεται η νομική τύχη του ακινήτου μέ-
χρι το χρονικό αυτό σημείο. Συγχρόνως, όπως πολύ εύστοχα διαπιστώνει ο Τσο-
λακίδης395, η άποψη αυτή στηρίζεται στην παραδοχή ότι η μεταγραφή είναι όρος
του ενεργού κάθε δικαιοπραξίας επί ακινήτων προκειμένου να παράξει και τις
επιθυμητές μεταβολές στη νομική κατάσταση του ακινήτου, ήτοι (κατά κανόνα)
τη μεταβίβαση κυριότητας ή τη σύσταση περιορισμένου επ’ αυτού εμπράγματου
δικαιώματος. Δεν λαμβάνει όμως υπόψη ότι η μεταγραφή, ως όρος του ενεργού
αυτών, αφορά δικαιοπραξίες εν ζωή, και όχι την κληρονομική διαδοχή, ως νόμιμη
αιτία της κτήσης της κυριότητας που θεμελιώνεται απ’ ευθεία στο νόμο.
Κατόπιν των ανωτέρω υποστηρίζει, ορθώς, ότι δεν πρέπει να γίνεται σύγκρι-
ση μεταξύ των εκποιητικών δικαιοπραξιών μεταξύ ζώντων και της κατάστασης
αυτών των δικαιοπραξιών όσο δεν έχουν μεταγραφεί – στάδιο κατά το οποίο, μη
πληρούμενου του όρου του ενεργού αυτών, εμποδίζεται η παραγωγή της σκο-
πούμενης έννομης συνέπειας της μεταβίβασης κυριότητας και επιτρέπεται στον
μεταβιβάζοντα εγκύρως να την μεταβιβάσει σε τρίτο, αφού μέχρι τη στιγμή της
μεταγραφής ο αποκτών δεν έχει κανένα δικαίωμα κυριότητας επί του πράγμα-
τος – και της κατάστασης προ της μεταγραφής του εγγράφου που προβλέπει το
άρθρο 1195 ΑΚ396. Πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικά κατά τη φύση και τη
λειτουργία τους πραγματικά κτήσης κυριότητας ακινήτου, το ένα στηριζόμενο
στην αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας και το άλλο στον ίδιο το νόμο. Επίσης, και
εδώ βρίσκεται ένα άλλο σημαντικότατο επιχείρημα το οποίο προσθέτει ο Τσολα-
κίδης397, η εκδοχή αυτή οδηγεί στο νομικά άτοπο συμπέρασμα να υπάρχει αδέ-
σποτο ακίνητο ηρτημένης της αιρέσεως, δηλαδή όσο εκκρεμεί η μεταγραφή της
αποδοχής της κληρονομίας. Το μόνο κοινό το οποίο μπορεί να εντοπιστεί μεταξύ
των δύο περιπτώσεων είναι η ανάγκη για την τήρηση της μεταγραφής, ως πρά-
ξης δημοσιότητας.
Πρέπει να εντοπιστεί μια λύση λοιπόν η οποία να εξυπηρετεί τόσο την αρχή
της αυτοδίκαιης κτήσης της κληρονομίας, και συνεπώς κάθε εντός της κληρονο-
μίας ακινήτου, όσο και την ανάγκη για ουσιαστική δημοσιότητα στο ιδιοκτησια-
394. Πρβλ. και Τσολακίδη, ΧρΙΔ 2004, 779, υποσ. 21, με περαιτέρω παραπομπές στη νομολο-
γία αυτή.
395. Τσολακίδης, ΧρΙΔ 2004, 779.
396. ΧρΙΔ 2004, 779.
397. ΧρΙΔ 2004, 778.