Η ΕΦΕΣΗ

Κ. Οικονόμου

Εισαγωγή

Β. Το ειδικότερο περιεχόμενο του κανόνα

των δύο βαθμών δικαιοδοσίας

Κατά το δικονομικό σύστημα του ΚΠολΔ, στην πολιτική δίκη καθιερώ-

νονται δύο βαθμοί δικαιοδοσίας (άρθρ. 12). Η μετάβαση από τον πρώτο

στον δεύτερο βαθμό γίνεται με το ένδικο μέσο

της εφέσεως,

η οποία απο-

τελεί το θεμέλιο του κανόνα των δύο βαθμών δικαιοδοσίας, εντεύθεν το

μέσον παροχής ορθότερης και αποτελεσματικότερης δικαστικής προστα-

σίας, στο πλαίσιο διπλού ελέγχου της εξ αντικειμένου ορθότητας της δι-

καστικής κρίσεως.

Εν όψει του ανωτέρω κανόνα, αν δεν υπάρχει αντίθε-

τη ρητή νομοθετική ρύθμιση ή συμφωνία των μερών για τον αποκλεισμό

της, έφεση χωρεί εναντίον κάθε πρωτόδικης αποφάσεως.

Επίσης, αν δεν

υπάρχει αντίθετη νομοθετική πρόβλεψη (λχ. άρθρ. 79 παρ. 1, 587), καθί-

σταται απαράδεκτη κάθε κύρια (πρβλ. άρθρ. 525 παρ. 2, 3 ) και αυτοτελής

(πρβλ. άρθρ. 283 παρ. 2)

αίτηση παροχής δικαστικής προστασίας, η οποία

υποβάλλεται απ’ ευθείας στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο (άρθρ. 12 παρ. 2).

Παράκαμψη του πρώτου βαθμού δεν είναι δυνατή ούτε με συμφωνία των

μερών.

Επομένως, η κάθετη διάρθρωση της κατά λειτουργίαν αρμοδιότη-

τας καταστρώνεται στον νόμο κατά τρόπο αποκλειστικό, μη υποκείμενη σε

παρέκταση. Αντιθέτως, δεν αποκλείεται η διά νόμου καθιέρωση του εφε-

τείου ως δικαιοδοτικού οργάνου πρώτου (και συγχρόνως τελευταίου) βαθ-

μού για την επίλυση συγκεκριμένων διαφορών ιδιαίτερης αξιολογικής ση-

μασίας,

(

λχ. η κατ’ άρθρ. 825 ερμηνεία διαθήκης, με την οποία διατίθενται

περιουσιακά στοιχεία υπέρ κοινωφελών σκοπών, ή ο διορισμός ειδικού εκ-

καθαριστή προβληματικής επιχειρήσεως, κατ’ άρθρ. 9 Ν 1386/1983

)

, χω-

ρίς να τίθεται ζήτημα αντισυνταγματικότητας των σχετικών διατάξεων.

Η κατοχύρωση του επιδιωκόμενου με τον κανόνα των δύο βαθμών δικαι-

οδοσίας σκοπού, η βαθύτερη δηλαδή έρευνα της υποθέσεως και η μέσω

αυτής ορθότερη απονομή της δικαιοσύνης, επιτυγχάνεται με τη διπλή επί

της ουσίας εξέταση της διαφοράς. Η έκδοση αποφάσεως επί της ουσίας

εντάσσεται στο ίδιο το περιεχόμενο του συνταγματικώς κατοχυρωμένου

Κεραμεύς Κ.,

Αστικό δικονομικό δίκαιο, Γενικό μέρος, 1986, αριθ. 33, σελ. 17,

Νίκας

Ν.,

Οι νέοι πραγματικοί ισχυρισμοί στην κατ’ έφεση δίκη, 1987, σελ. 33-35.

Κεραμεύς Κ.,

ό.π., αριθ. 196, σελ. 472.

Μητσόπουλος Γ.

, ΠολΔ, σελ. 151,

Κεραμεύς Κ.

, ό.π., αριθ. 44, σελ. 77,

Νίκας Ν.

Πολιτική Δικονομία, I, σελ. 128,

Μήτσου Α.,

ό.π., σελ. 57. Διάφορο τυγχάνει το ζή-

τημα ότι ο διάδικος δύναται, μέσω της ερημοδικίας του, να υπερπηδήσει τον

πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας, χωρίς να απολέσει στην ουσία κανένα δικονομικό

του δικαίωμα (άρθρ. 528) βλ.

Κεραμεύς

, «Τα ένδικα μέσα….» ΕΝΟΒΕ 24 (1995), 26.

Αρβανιτάκης Π.

, ό.π., σελ. 31,

Νίκας Ν.

, Πολιτική Δικονομία, I, σελ. 154-155.