Η ΕΦΕΣΗ

Κ. Οικονόμου

Εισαγωγή

O ανωτέρω κανόνας συχνά παρακάμπτεται υπέρ της αρχής της οικονομί-

ας της δίκης, όταν, λ.χ., το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, μετά την αποδοχή

λόγου εφέσεως κατά της κύριας βάσεως της αγωγής που ευδοκίμησε στον

πρώτο βαθμό, ερευνά τις μη εξετασθείσες από το πρωτόδικο επικουρικές

βάσεις. Ανάλογη σημασία παρουσιάζει και το άρθρ. 528, όταν ο ερημοδι-

κασθείς δυνάμει του τεκμηρίου ομολογίας διάδικος προβάλλει γενική άρ-

νηση της αγωγής, οπότε μεταβιβάζεται στον δεύτερο βαθμό (άρθρ. 522)

το σύνολο της διαφοράς χωρίς τους περιορισμούς του άρθρ. 527. Τότε το

εφετείο λειτουργεί ως οιονεί πρωτοβάθμιο δικαστήριο, καθώς ερευνά για

πρώτη φορά σε βάθος την ουσία της διαφοράς, χωρίς να περιορίζεται

στον έλεγχο της ορθότητας της πρωτόδικης αποφάσεως. Η διακρατήση

της υποθέσεως προς περαιτέρω εκδίκαση από το ιεραρχικά ανώτερο δι-

καστήριο αποτελεί συνέπεια της αρχής της οικονομίας της δίκης.

ΙΙΙ. Κατ’ ουσίαν έρευνα της διαφοράς

Κατά τον ΚΠολΔ το ένδικο μέσο της εφέσεως, δεν έχει χαρακτήρα απο-

κλειστικώς ελεγκτικό της πρωτοβάθμιας αποφάσεως, αλλά αποτελεί συγ-

χρόνως μέσο συνεχίσεως τής δίκης σε ιεραρχικώς ανώτερο δικαστήριο.

Σκοπός της εφέσεως δεν είναι μόνον ο έλεγχος της νομιμότητας της πρω-

τοβάθμιας αποφάσεως με βάση το προσκομισθέν υλικό στην πρωτόδι-

κη διαδικασία, αλλά η διερεύνηση της εξ αντικειμένου ορθότητας της δι-

καστικής κρίσεως, όπως προσδιορίζεται και από στοιχεία που για πρώ-

τη φορά προσκομίζουν στον δεύτερο βαθμό οι διάδικοι ή για πρώτη φορά

ελέγχει το δευτεροβάθμιο δικαστήριο.

Λόγον εφέσεως δύναται να απο-

τελέσει όχι μόνον σφάλμα της προσβαλλόμενης αποφάσεως, αλλά και η

επίκληση νέων πραγματικών περιστατικών (άρθρ. 527) ή η διόρθωση πα-

ραλείψεων ή σφαλμάτων των ίδιων των διαδίκων.

Το υπό τον ΚΠολΔ

σύστημα εφέσεως αποτελεί

σύστημα “περιορισμένης εφέσεως”,

καθώς

παρουσιάζει χαρακτηριστικά συνεχίσεως της δίκης σε ιεραρχικώς ανώτε-

ρο δικαστήριο (λ.χ. άρθρ. 522, 527), όχι όμως απεριορίστως, εφ’ όσον κα-

τά κανόνα δεν είναι δυνατή η παράκαμψη του πρώτου βαθμού δικαιοδο-

σίας με την υποβολή νέων αιτήσεων απευθείας στο δευτεροβάθμιο δικα-

στήριο (άρθρ. 525 παρ. 2), ενώ και η ευχέρεια προβολής νέων πραγματι-

κών ισχυρισμών στην κατ’ έφεση δίκη εισάγεται μόνον υπό προϋποθέσεις

(άρθρ. 527). Υπό ένα τέτοιο σύστημα εφέσεως αντικείμενο της κατ’ έφε-

16. ΑΠ 14/2010 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1568/2009 ΔΕΕ 2010, 65, ΑΠ 1513/2001 Δ 33, 358, ΑΠ

628/2001 ΕλλΔνη 43, 1407, ΑΠ 1408, 1142/1999 ΕλλΔνη 41, 737, 420 αντίστοιχα.

17.

Κεραμεύς Κ.,

«Τα ένδικα μέσα….» ΕΝΟΒΕ 24 (1995), 26.

18.

Νίκας Ν.

, Οι νέοι πραγματικοί ισχυρισμοί, σελ. 40 επ., 43, 164 επ.,

Μαργαρίτης Μ.

σε Κεραμέα Κ./Κονδύλη Δ./Νίκα Ν., I., 520.

19.

Νίκας Ν.,

Πολιτική Δικονομία, III, (2007), σελ. 238.