Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

ανοχής του εκφοβισμού και της βίας συναρτάται με το ευρύτερο κοινωνικο-

πολιτισμικό πλαίσιο, ωστόσο η σχολική βία αναγνωρίζεται πια όχι μόνο ως

πρόβλημα της δικαιοσύνης και του επίσημου κοινωνικού ελέγχου, αλλά ως

πρόβλημα της εκπαίδευσης, της ψυχικής υγείας, και της κοινωνίας συνολι-

κότερα, αφού προκαλεί φόβο, ανασφάλεια και επηρεάζει μακροχρόνια την

εγκληματικότητα και τη βία. Και οι δύο ενεργά εμπλεκόμενες κατηγορίες (δρά-

στες και θύματα) αποξενώνονται από τις κοινότητες όπου ζουν, ενώ χρειάζο-

νται στήριξη για τον επανακαθορισμό της πορείας τους μέσα στην κοινότητα.

Η βία και ο σχολικός εκφοβισμός αντικατοπτρίζει την ευρύτερη διαδικασία

της κυριαρχίας ως μορφή επιρροής. Παρότι ο εκφοβισμός δεν περιλαμβάνει

όλες τις μορφές σύγκρουσης, ωστόσο συνιστά συμπεριφορά επίδειξης δύνα-

μης μέσα από την επιθετικότητα και την κυριαρχία. Ο επαναλαμβανόμενος δε

χαρακτήρας του συμβάλλει στην αναπαραγωγή και την παγίωση αυτής της συ-

μπεριφοράς και σε άλλα περιβάλλοντα, όπως το εργασιακό, κοινωνικό, οικο-

γενειακό και το διαπροσωπικό. Οι πολιτικές και οι στρατηγικές πρόληψης και

αντιμετώπισης της σχολικής βίας και του εκφοβισμού θα πρέπει να ενταχθούν

σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό της αντεγκληματικής πολιτικής. Η προστασία των

ανηλίκων και η πρόληψη της θυματοποίησής τους αποτελεί τον πυρήνα μιας

κοινωνικής αντεγκληματικής πολιτικής. Η πρόληψη της βίας στην οικογένεια,

το σχολείο και την τοπική κοινωνία θα έχει θετικά μακρόχρονα αποτελέσματα

στην πρόληψη της εγκληματικότητας και τη θυματοποίηση. Σε αυτό το πλαίσιο

η κοινωνική αναγνώριση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού μπορεί να

χρησιμεύσει ως κινητήριος δύναμη για το σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας

ευρύτερης αντεγκληματικής πολιτικής.

Η σχολική διαμεσολάβηση ως μέθοδος και πρακτική ειρηνικής επίλυσης της

σύγκρουσης περιλαμβάνεται στο πλαίσιο των στρατηγικών αντι-βίας που ανα-

πτύσσονται από το ίδιο το σχολείο, την σχολική κοινότητα και την τοπική κοι-

νωνία. Προϋποθέτει τη λειτουργική σχέση μεταξύ σχολείου και κοινότητας,

όπως επίσης την ενεργή δράση όλων των παραγόντων της εκπαιδευτικής δια-

δικασίας. Παρότι η διαμεσολάβηση ως μέθοδος επίλυσης των συγκρούσεων

είναι μια μακρόχρονη πρακτική που χάνεται στο βάθος των αιώνων και των

απλών κοινωνιών, ωστόσο ως αυστηρή και δομημένη διαδικασία με στόχο

την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ των διαφωνούντων μερών, εντάσσε-

ται στο πλαίσιο της αποκαταστατικής ή επανορθωτικής δικαιοσύνης

Η αναγκαιότητα συγγραφής του βιβλίου προέκυψε από πολλούς παράγοντες:

από την προγενέστερη ενασχόλησή μου με το ζήτημα της σχολικής βίας και

Αρτινοπούλου, Βάσω,

«Η κοινωνική διαμεσολάβηση» Σημειώσεις. Πάντειο Πανεπιστήμιο,

2008.