ΘΕΣΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Α΄ Μέρος
53
ών πυλώνων της (παλαιάς) Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οργάνωσης δηλαδή της τελευ-
ταίας σε τρεις διακεκριμένους πυλώνες: εκείνον της κοινοτικής αρμοδιότητας (πρώτος
πυλώνας: Ευρωπαϊκή Κοινότητα), εκείνον της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολι-
τικής Ασφάλειας (δεύτερος πυλώνας) και εκείνον της αστυνομικής και δικαστικής συ-
νεργασίας (τρίτος πυλώνας), και το αναθεωρούμενο κεκτημένο των τριών αυτών πυ-
λώνων περιέρχεται στην αρμοδιότητα της (νέας) Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δηλαδή η ΣυνθΛΕΕ, όπως άλλωστε και το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, δημιουργεί τη
(νέα) Ευρωπαϊκή Ένωση, ως ενιαία και μόνη θεσμική διάσταση του κοινοτικού μορ-
φώματος, που ανάγεται σε φορέα της ενωσιακής εξουσίας και αρμοδιότητας με ενιαία
θεσμικά όργανα, αλλά με διαφοροποιημένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων στο τμή-
μα των ΣυνθΕΕ και ΣυνθΛΕ που αντιστοιχεί στον παλαιό πρώτο πυλώνα, δηλαδή την
κοινοτική μέθοδο και αρμοδιότητα και με περισσότερο ενισχυμένη και άρα κοινοτι-
κόστροφο χαρακτήρα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στην κοινή εξωτερική πολι-
τική και πολιτική ασφαλείας ως τμήμα της εξωτερικής δράσης της Ένωσης και, κυρί-
ως, τη συνεργασία στους τομείς δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων, τους τομείς
δηλαδή που αντιστοιχούν στους παλαιούς δεύτερο και τρίτο πυλώνα.
Ως συνέπεια της υπαγωγής της παλαιάς κοινοτικής δομής στη νέα Ευρωπαϊκή
Ένωση ή κατ’ άλλη διατύπωση της διεύρυνσης της ενωσιακής εξουσίας στο κοινοτι-
κό κεκτημένο της πρώην Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της εμβάθυνσης της ενωσιακής
εξουσίας σε νέους τομείς δράσης με τη ΣυνθΛΕΕ αναγνωρίζεται ρητά η νομική προ-
σωπικότητα της (νέας) Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρ. 47 ΣυνθΕΕ).
Ως άλλη συνέπεια των αλλαγών καταργείται, τέλος, ο παλαιός μηχανισμός σύνα-
ψης διεθνών συνθηκών της ΚΕΠΠΑ (άρθρα 24 και 38 ΣυνθΕΕ - παλαιά -) και αντικα-
θίσταται από την πρόβλεψη του άρθρ. 37 ΣυνθΕΕ - νέα), σύμφωνα με την οποία εφε-
ξής η (νέα) Ένωση έχει και δυνατότητα σύναψης διεθνών συμφωνιών, ενώ η αποφα-
σιστική αρμοδιότητα ανήκει στο Συμβούλιο.
3. Η ιδιαιτερότητα της εξωτερικής δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η κατάργηση των πυλώνων είναι, όμως, στην πράξη μερική, καθώς η ΚΕΠΠΑ εξα-
κολουθεί να διέπεται από ειδικούς κανόνες εκφεύγοντας από τις γενικές αρχές της
λεγόμενης κοινοτικής μεθόδου. Το άρθρο 24 παρ. 1 εδ. β΄ ΣυνθΕΕ είναι σαφές στο
σημείο αυτό, καθώς αναφέρει ρητώς ότι «η κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική
ασφαλείας διέπεται από ειδικούς κανόνες». Με άλλα λόγια, η διακυβερνητική μέθο-
δος συνυπάρχει, ακόμα, με την κοινοτική στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα πρέπει ακόμα να επισημάνουμε ότι η ΣυνθΛΕΕ ενσωματώνει το σύνολο των
ρυθμίσεων του Ευρωπαϊκού Συντάγματος που απέβλεπαν στην ενίσχυση της συνεκτι-
κότητας και της αποτελεσματικότητας της εξωτερικής δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης
με τρεις όμως διαφοροποιήσεις:
1.
Εγκαταλείπεται ο όρος «Υπουργός Εξωτερικών» της Ένωσης και υιοθετείται ο
όρος «Ύπατος Εκπρόσωπος».
2.
Κατανέμονται οι διατάξεις στις δύο συνθήκες και άρα καταργείται η ενότητα του
κειμένου.