ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

210

ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΔΙΚΑΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ματικής προστασίας των κοινωφελών ιδρυμάτων, έχουν διατυπωθεί τρεις από-

ψεις σε θεωρητικό επίπεδο: Η πρώτη υποστηρίζει ότι προστατεύεται αποκλειστικά

και μόνον ο δημόσιος ή κοινωφελής σκοπός της διαθήκης ή της δωρεάς. Η δεύτερη,

ότι προστατεύονται όλες οι διατάξεις της διαθήκης ή της δωρεάς που αναφέρονται

στον δημόσιο ή τον κοινωφελή σκοπό

484

. Τέλος, η τρίτη άποψη δέχεται ότι προστα-

τεύονται ο σκοπός και οι ουσιώδεις υπέρ του σκοπού διατάξεις της διαθήκης ή της

δωρεάς

485

Η νομολογία έως το 1986 είχε κρίνει δύο ζητήματα: Ως προς την έκταση της

συνταγματικής προστασίας είχε δεχθεί ότι απαγορεύεται η μεταβολή όχι μόνο του

σκοπού, αλλά και όλων των διατάξεων της διαθήκης ή της δωρεάς, καθώς και των

όρων που αναφέρονται στη διαχείριση και τη διοίκηση της περιουσίας που καταλή-

φθηκε για κοινωφελή ή δημόσιο σκοπό, και τούτο επειδή και οι όροι αυτοί αποτε-

λούν ουσιώδες και κύριο μέρος της διαθήκης

486

. Ως προς τη μετατροπή των κοινω-

διάταξη. Πάντως, τα ελλείμματα στα κοινωφελή ιδρύματα προέρχονταν από τον διά νόμου

καθορισμό των νοσηλίων σε επίπεδα χαμηλότερα από τα πραγματικά. Το κράτος είχε υποχρε-

ώσει τα νοσοκομεία ιδιωτικού δικαίου να νοσηλεύουν άπορους ασθενείς ή ασφαλισμένους

έναντι νοσηλίου που δεν κάλυπτε τα πραγματικά έξοδα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

O Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός είχε υποχρεωθεί να νοσηλεύει άπορους ασθενείς και ασφαλι-

σμένους έναντι νοσηλίου 1.000 δρχ. ημερησίως, ενώ σε άλλα νοσοκομεία το νοσήλιο ήταν

δεκαπενταπλάσιο. Βλ. Πρακτικά της Βουλής, Oλομέλεια, Συνεδρίαση της 16ης Δεκεμβρίου

1985, σ. 2511, ομιλητής

Ι. Κεφαλογιάννης. Συνεπώς, η επιχορήγηση του κράτους είχε επα-

νορθωτικό χαρακτήρα, διότι αποκαθιστούσε την προερχόμενη από το κράτος ζημία των κοι-

νωφελών ιδρυμάτων. Σχετικά βλ. και

Δαγτόγλου Πρ.,

Ατομικά δικαιώματα, ό.π., τ. 2, σ. 1003.

Σε περίπτωση της μη ένταξης στο EΣΥ προβλέπεται η διακοπή της επιχορήγησης. Λόγω των

συνεπειών που επέρχονται από τη διακοπή, μπορεί να γίνει λόγος για

κύρωση

κατά των κοι-

νωφελών ιδρυμάτων που δεν εντάσσονται στο EΣΥ. Προβληματίζει ως προς την εγκυρότητά

της η δήλωση βουλήσεως περί εντάξεως και το γεγονός ότι το κράτος καθηλώνοντας νομοθε-

τικά το νοσήλιο έχει εν τοις πράγμασι καταστήσει ανέφικτο τον σκοπό του κοινωφελούς ιδρύ-

ματος, πράγμα που θίγει και τον κοινωφελή σκοπό και το περιεχόμενο της διαθήκης.

484. Την άποψη αυτή δέχονται οι

Α.Ι. Σβώλος, Ι.Μ. Σόντης, Α. Γαζής

κ.ά. με βάση τη λογική και

τη συστηματική ερμηνεία.

485. Βλ.

Βεγλερής Φ.,

«Επίμετρο στο ζήτημα της συνταγματικής προστασίας των ιδιωτικών κοι-

νωφελών ιδρυμάτων», ΤοΣ 3/1987, σ. 501-511 και

Αραβάνης Θ.,

ό.π.

486. Bλ. ΣτE 797/1940 που ερμηνεύει το άρθρο 20 του Συντ. του 1927. Η απόφαση αυτή απο-

τελεί σταθμό για την ερμηνεία του άρθρου 20 του Συντ. του 1927, διότι κρίνει ευθέως την

έκταση της συνταγματικής προστασίας και δέχεται ότι κατοχυρώνεται ο σκοπός και οι εν

γένει διατάξεις της διαθήκης ή της δωρεάς που θέτει περιουσία για δημόσιο ή κοινωφελή

σκοπό. Εξαίρεση γίνεται δεκτή όταν η νομοθετική ρύθμιση εμπίπτει στη δημόσια τάξη ή

στους κανόνες της ηθικής, οπότε υπερισχύει η εισαγόμενη νομοθετική ρύθμιση έναντι της

διάταξης της διαθήκης ή της δωρεάς. Τέλος, ο έλεγχος και η εποπτεία που ασκεί το κρά-

τος στο ίδρυμα περιορίζονται σε έλεγχο νομιμότητας. Η νομολογία αυτή παγιώνεται. Ενδει-

κτικά, όσον αφορά στο εύρος της προστασίας, οι αποφάσεις ΣτE 1134/1957, 882/1960,

276/1961, 1689/1962, 2227/1972, 3402/1974 που δεν έχουν δημοσιευθεί και οι αποφά-