4
Η αντικειμενική λογική
Εισαγωγή
τον εαυτό του, φαίνεται ότι η ύπαρξη μεταμορφώθηκε σ’ ένα χαρούμενο λιβάδι
με άνθη, όπου ως γνωστόν δεν υφίσταται τίποτε το μελανό (σ.μ. ανησυχητικό).
Τόσο άσχημα πράγματα, όπως στη Μεταφυσική, δεν συνέβησαν ευτυχώς στη
Λογική. Ότι μέσω αυτής μαθαίνει κανείς να σκέπτεται, πράγμα που γινόταν απο-
δεκτό ως προς την ωφέλεια και το σκοπό της, τούτη η προκατάληψη αποδομή-
θηκε εδώ και καιρό, κατ’ αναλογία τού ότι δεν χρειάζεται κάποιος να σπουδά-
σει Ανατομία και Φυσιολογία για να χωνέψει και να κινηθεί, το δε πρακτικό πνεύ-
μα τής επιφύλαξε καταρχήν το ίδιο τέλος με την αδελφή της (σ.μ. Μεταφυσική).
Παρά ταύτα, ίσως αποσκοπώντας σε κάποιο είδος τυπικής ωφέλειας, εξακολού-
θησαν να τής αναγνωρίζουν μια θέση μεταξύ των επιστημών και διατηρήθηκε
ως αντικείμενο πανεπιστημιακών παραδόσεων. Τούτος ο ευσπλαχνικός κλήρος
αφορά πάντως μόνο το εξωτερικό της πεπρωμένο. Διότι η μορφή και το περι-
εχόμενό της παρέμειναν, όπως διασώθηκαν στο πλαίσιο μιας μακράς παραδό-
σεως, όμως μέσα σ’ αυτή τη σκυταλοδρομία των γενεών διαρκώς υφίσταται δι-
αρκή έκπτωση και απίσχνανση. Το νέο πνεύμα, που έχει ανατείλει στην επιστή-
μη, αλλά και στην εν γένει πραγματικότητα, δεν έχει ακόμη γίνει αισθητό σ’ αυ-
τήν κατά πλήρη έκταση. Υπό την έννοια αυτή είναι μάταιο, αφού ο υποστασια-
κός τύπος του πνεύματος έχει μεταβληθεί, να θέλουμε να συντηρήσουμε τους
απαρχαιωμένους τύπους της μόρφωσης. Είναι μαραμένα φύλλα, που εκτοπίζο-
νται από τους νέους αναπτυσσόμενους στις ρίζες κάλυκες.
Αρχίζει επιτέλους και η επιστήμη να αποδέχεται ότι αγνοεί τις κοσμογονι-
κές μεταβολές. Βέβαια οι καινούριες αντιλήψεις έγιναν ασυναίσθητα τρέχουσες
και γνωστές ακόμη και στους αντιπάλους τους. Αν και αυτοί διαρκώς δυσανα-
σχετούν και αντιδρούν κατά των πηγών και των αρχών τών εν λόγω απόψεων,
παρά ταύτα έχουν δεχτεί τις αντίστοιχες συνέπειες και δεν δυνήθηκαν να αντι-
σταθούν στις επιρροές τους. Δεν γνωρίζουν άλλο τρόπο να προσδώσουν αξία
και περιεχόμενο στην ατελέσφορη αρνητική συμπεριφορά τους, παρά μόνο συμ-
μετέχοντας στις συζητήσεις για τις νέες αντιλήψεις.
Από την άλλη πλευρά, φαίνεται να έχει παρέλθει η εποχή της ζύμωσης, με
την οποία ξεκινά μια νέα δημιουργία. Κατά την πρώτη της εμφάνιση η τελευταία
έχει την τάση αφενός να στρέφεται κατά της διαδεδομένης συστηματοποίησης
τής προηγούμενης θεωρίας, αφετέρου να φοβάται ότι θα εγκλωβιστεί στην έκθε-
ση τού μερικού, εκ τρίτου να ορρωδεί προ της εργασίας, που απαιτείται για την
πλήρη επιστημονική της ανάπτυξη, υιοθετώντας ένα κενό φορμαλισμό προς κά-
λυψη τής εν λόγω ανάγκης. Πολλώ μάλλον καθίσταται επείγουσα η πλήρης επε-
ξεργασία και διαμόρφωση του υλικού. Υπάρχει μια περίοδος κατά την ανάδειξη
μιας εποχής και κατ’ αναλογία της εκπαίδευσης του ατόμου, όπου κυρίως ανα-
ζητείται και ισχυροποιείται η χαρακτηριστική διέπουσα–διατρέχουσα αρχή, που
βρίσκεται ακόμη σε κατάσταση σπερματικού λόγου. Όμως υψηλότερη φιλοδο-
ξία παραμένει η επιστημονική επεξεργασία.
Ό,τι και να νομίζει κανείς κατά τα άλλα για το αντικείμενο και τον τύπο της
επιστήμης, πρέπει να παραδεχτεί ότι η Λογική, που συγκροτεί ως επιστήμη την
κυρίως μεταφυσική και την καθαρή θεωρητική φιλοσοφία, έχει παραμεληθεί πολύ
ως τώρα. Στην Εισαγωγή, που ακολουθεί, αποτύπωσα όλα όσα αντιλαμβάνομαι
