27 / 44
Λ
ΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Τ
ΗΣ
Α
ΡΧΗΣ
191
αυτό προβλέπεται στις εθνικές νομοθεσίες και πρακτικές, σύμφωνα με τις Συνθήκες,
προκειμένου να προαχθεί η κοινωνική και εδαφική συνοχή της Ένωσης
»
587
.
Εν όψει των προεκτεθέντων, έχει αναπτυχθεί μια προβληματική γύρω από την κανονι-
στική εμβέλεια του άρθρου 14 ΣΛΕΕ, αλλά και του άρθρου 36 του Χάρτη, στην οποία
αξίζει να αφιερωθούν ορισμένες σκέψεις. Το άρθρο 14 ΣΛΕΕ εισάγεται για πρώτη φο-
ρά με τη Συνθήκη του Άμστερνταμ, κατόπιν γαλλικών -κυρίως- παραινέσεων, και σημα-
τοδοτεί την ανάδειξη των ΥΓΟΣ ως «αυτοτελούς εννόμου αγαθού», με υπέρβαση της θε-
ώρησής τους ως απλών «εξαιρέσεων από την αρχή της οικονομίας της αγοράς»
588
. Η συ-
γκεκριμένη διάταξη τοποθετείται ανάμεσα στις τευκτονικές πλάκες της αγοράς και των
μη αγορακεντρικών-οικονομοκεντρικών αξιών και μηχανισμών της Ένωσης, θέση με-
ταιχμιακή, η οποία έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον της νομικής θεωρίας. Ορισμένοι σχο-
λιαστές αποψιλώνουν την κανονιστική εμβέλεια της διάταξης, στην οποία προσδίδουν
ένα καθαρά συμβολικό χαρακτήρα. Για άλλους, το εν λόγω άρθρο συνιστά, κατά βάση,
ένα εργαλείο για την ερμηνεία του άρθρου 106 παρ. 2 ΣΛΕΕ
589
. Μια τρίτη άποψη, με την
οποία συντάσσεται και ο γράφων, είναι ότι το άρθρο 14 συνδέεται θεμελιωδώς με την
αρχή της αλληλεγγύης και κατ’επέκταση με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια
590
. Πράγματι, υπό
το φως των έως τώρα αναπτύξεων, δεν μπορεί να αγνοηθεί το nexus της ευρύτερης έν-
νοιας της κοινής ωφέλειας και της ειδικότερης έκφανσής της, των ΥΓΟΣ, με την αρχή της
αλληλεγγύης. Ιστορικά εξάλλου, η έννοια της «δημόσιας υπηρεσίας» (
service public
) του
γαλλικού δημοσίου δικαίου, η οποία προηγείται χρονικά και επικαθορίζει την έννοια
των ΥΓΟΣ, συνδέεται υπαρξιακά με την αρχή της αλληλεγγύης
591
. Έχει επίσης γίνει προ-
σπάθεια, στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης, να καταδειχθεί η οντολογική σχέση μεταξύ
της αλληλεγγύης και της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, με ανάδειξη της σχετικής συμβολής του
Δικαστηρίου
592
. Εν όψει των ανωτέρω, δύσκολα μπορεί να συναχθεί ότι το άρθρο 14 επι-
τελεί έναν καθαρά επικουρικό, εργαλειακό ρόλο ή ότι προσομοιάζει περισσότερο σε μια
προγραμματική, ατελή διάταξη, με περιορισμένο κανονιστικό περιεχόμενο.
Οι απόψεις συγκλίνουν, πάντως, στο ότι ο συσχετισμός του άρθρου με άλλες διατάξεις
και αρχές των Συνθηκών συνιστά τη βέλτιστη μεθοδολογική προσέγγιση, για τη διερεύ-
νηση του περιεχομένου και της σημασίας του. Υπ’ αυτή την έννοια, επιβάλλεται η αναζή-
τηση της συστηματικής του θέσης στο κείμενο της Συνθήκης και η κοινή του ανάγνωση
με τα άρθρα 106 παρ. 2 ΣΛΕΕ και 36 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και δευ-
587. Άρθρο 36 του Χάρτη. Το δικαίωμα, βέβαια, πρόσβασης στις ΥΓΟΣ ρυθμίζεται σύμφωνα με τις εθνικές νομο-
θεσίες και πρακτικές.
588. Βλ. σχετικώς,
A
.
H
ATJE
,
Αrtikel 14 AUEV,
in
J
.
S
CHWARZE
,
U
.
B
ECKER
,
A
.
H
ATJE
,
J
.
S
CHOO
(Hrsg.), EU-
Kommentar, σ. 437.
589. Για τις διαφορετικές απόψεις, βλ.
J
.
B
AQUERO
-
C
RUZ
,
Services of general interest and EC law
,
in
G
.
D
E
B
Ú
RCA
(ed) EU law and the welfare state, Oxford University Press, 2005, σ. 177 και 186, καθώς και
M
.
R
OSS
,
Promoting solidarity: From public services to a European model of competition?, σ. 1071.
590.
T
.
P
ROSSER
,
EU Competition Law and Public Services, in E.
M
OSSIALOS
(ed.), Health Systems Governance in
Europe: The Role of European Union Law and Policy, Cambridge University Press, 2010, σ. 543 και
M
.
R
OSS
,
Promoting solidarity: From public services to a European model of competition?, σ. 1073.
591.
A
.
V
ON
B
OGDANDY
,
Opening address in
R
.
W
OLFRUM
,
C
H
.
K
OJIMA
(
éd.
),
Solidarity: A Structural Principle of
International Law, Berlin-Heidelberg, Springer, 2010, σ. 1-3.
592. Βλ. ανωτέρω, υπό ΙΙ Α 2 β).