ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΕΩΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΗ

Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου 171

(v)

Τέλος, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς το γεγονός ότι η διαπραγματευτι-

κή ποινική δίκη σφραγίζεται από ένα «δούναι – λαβείν» (“give and take”) με-

ταξύ κατηγορουμένου και δικαστικής αρχής

. Το χαρακτηριστικό αυτό μει-

ώνει πρωτίστως

το κύρος των δικαστικών λειτουργών

, οι οποίοι από αμερό-

ληπτοι «τρίτοι», που αναζητούν την αλήθεια και επιβάλλουν, ως εκφραστές

του κράτους, την ποινή, υποβιβάζονται σε άτομα που συνδιαλέγονται και δι-

απραγματεύονται με τους (πιθανούς) δράστες των εγκληματικών πράξεων

Η διαπραγματευτική διαδικασία βλάπτει όμως και συνολικά την

αξιοπιστία του

ποινικού συστήματος,

αφού εκ των πραγμάτων θέτει υπό αμφισβήτηση τις

ίδιες τις επιλογές του νομοθέτη ως προς το ύψος και το είδος των ποινών που

αντιστοιχούν σε κάθε πράξη.

Υποστηρίζεται, βέβαια, ότι δεν υπάρχει

άλλος δρόμος: η ποινική διαπραγ-

μάτευση, παρά τα προβλήματά της, θα

πρέπει

να υιοθετηθεί αν θέλουμε να

σωθεί το σύστημα απονομής της ποινικής δικαιοσύνης, που καταρρέει.

Είναι όμως πράγματι μονόδρομος η υιοθέτηση της διαπραγματευτικής δίκης;

Ορθά, παρατηρεί ο

Ανδρουλάκης

, ότι «πριν γίνει η προσφυγή στο ‘φάρμα-

κο’ της ποινικής διαπραγμάτευσης προκειμένου να αντιμετωπισθεί μ’ αυτό η

σημερινή ασθένεια του συστήματος, σωστό θα ήταν να υπάρξει μια ενδελεχής

προσπάθεια διάγνωσης των συγκεκριμένων επιμέρους αιτίων της, προκειμέ-

νου να επιχειρηθεί στη συνέχεια η κατά το δυνατό άρση τους».

Ακόμα, άλλωστε, και εκείνοι που προτείνουν την εισαγωγή της διαπραγματευ-

τικής δίκης αναγνωρίζουν ότι «αν αποβλέψει κανείς σε κάθε επιμέρους ποινι-

κή υπόθεση,

η καλύτερη ποινική δίκη είναι αυτή που δεν έχει deals και η καλύ-

τερη ποινική δικονομία θα ήταν αυτή που θα απαγόρευε οποιαδήποτε συνεννό-

ηση ως προς το περιεχόμενο της απόφασης»

Αν όμως αυτή είναι η «καλύτερη ποινική δίκη» και αν τα βασικά της προβλή-

ματα συνοψίζονται στην υπερφόρτωση των δικαστηρίων, στις μεγάλες καθυ-

στερήσεις και στη δυσκολία των δικαστών να χειριστούν πολύπλοκες υποθέ-

σεις που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις, θα πρέπει να ερευνήσει κανείς μή-

πως υπάρχουν «άλλοι δρόμοι» για την αντιμετώπιση των συγκεκριμένων προ-

βλημάτων.

μικό δίκαιο (και ο πρόσφατος νόμος 3904/2010 για την ποινική συνδιαλλαγή), ΠοινΧρ

2011, 244.

25. Βλ. σχετικά

Ρ. Scott/W. Stuntz

, Plea Bargaining as Contract, Yale Law Journal 1992,

σελ. 1909.

26.

Ν. Ανδρουλάκης,

ό.π., ΠοινΧρ 2014, 411.

27.

Ν. Ανδρουλάκης,

ό.π., ΠοινΧρ 2014, 403.

28.

Α. Τζαννετής

, ό.π., ΠοινΧρ 2016, 15 επ. (IV.2,γ΄).