ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ & ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΑΕ

Σκοποί και έννοιες του δικαίου της ανώνυμης εταιρίας

τελεί πρωτίστως υπόθεση της γσ των μετόχων ή με κεφάλαια που προέρχονται

από τη δραστηριότητα της εταιρίας, η δε χρηματοδότησή της με ξένα κεφά-

λαια διενεργείται μέσω εξασφάλισης πιστώσεων και αποτελεί πρωτίστως υπό-

θεση της διοίκησης της εταιρίας (βλ. και άρθρα 9 και 10 της «τέταρτης» κοινο-

τικής οδηγίας)

223

«Κεφάλαιο» εδώ ονομάζεται ό, τι οι εταίροι καταθέτουν στην εταιρία, σε χρή-

μα ή σε είδος, και αποτελεί ίδιο κεφάλαιο που υπόκειται στον αναλαμβανόμε-

νο επιχειρηματικό κίνδυνο∙ πίστωση ονομάζεται ό, τι κάποιος τρίτος δικαιού-

ται να λάβει από την εταιρία (σε μεταγενέστερο χρόνο) ως πιστωτής της και

αποτελεί ξένο κεφάλαιο. Εκτός από την τυπική αυτή οριοθέτηση της χρηματο-

δότησης της εταιρίας με ίδια ή ξένα κεφάλαια επιχειρείται σήμερα και μια ου-

σιαστική οριοθέτηση των ιδίων κεφαλαίων: Σύμφωνα με αυτήν οι μέτοχοι προ-

βαίνουν σε διαρκή και προγραμματισμένη παραχώρηση ατομικής περιουσίας

στην εταιρία, αναλαμβάνουν επιχειρηματική ευθύνη και επιδιώκουν την από-

κτηση εταιρικού κέρδους, όχι την απόληψη ενός σταθερού τόκου

224

Ο μέσω εκδόσεως μετοχών τρόπος απόκτησης εταιρικών κεφαλαίων έχει το

πλεονέκτημα ότι ο μέτοχος γίνεται συμμέτοχος της εταιρικής περιουσίας (και

της ασκούμενης επιχείρησης) χωρίς εντούτοις να δύναται να απαιτεί κάποια

απόδοση των κεφαλαίων του για τα έτη που δεν πραγματοποιούνται κέρδη

225

Εντούτοις αυτό δεν μπορεί να σημαίνει ότι το ενδιαφέρον του μετόχου για τη

διοίκηση των εταιρικών υποθέσεων είναι μικρότερο. Σε αντίθεση με το κεφά-

λαιο που οι χρηματοδότες δανείζουν στην εταιρία, το κεφάλαιο, που συνει-

σφέρουν οι μέτοχοι, αποτελεί κεφάλαιο κινδύνου και γι’ αυτό φέρει διαφο-

ρετική αξία. Άρα το κεφάλαιο αυτό αποτελεί αγαθό που κατά κανόνα αποκτά

μείζονα κοινωνική αξία και από απόψεως ηθικής του δικαίου χρήζει μείζονος

νομικής προστασίας απέναντι στις τελούμενες πράξεις διαχείρισης (βλ. π.π.

υπό § 1 V)

226

223. Εκτός από τους παραπάνω τρόπους χρηματοδότησης της εταιρίας το ισχύον δίκαιο της

αε προβλέπει και άλλα μέσα προσέλκυσης κεφαλαίων που συνιστούν “μικτές” μορφές

χρηματοδότησης. Βλ. άρθρα 3 επ. Γενικά για τους τρόπους χρηματοδότησης της αε

βλ. ενδεικτικά

K. Schmidt

, Gesellschaftsrecht, 4. Aufl., § 29 σελ. 876 επ.,

Wiedemann

Gesellschaftsrecht ibid, σελ. 554 επ.

224. Η μέσω εκδόσεως μετοχών χρηματοδότηση της αε οδηγεί στη δημιουργία ιδίου κεφα-

λαίου της εταιρίας και τη συμμετοχή των μετόχων σ’ αυτό. Χαρακτηριστικός είναι εδώ

ο όρος «μετοχικό κεφάλαιο». Βλ. επ’ αυτού

Πασσιά

, Το δίκ. της αε, Ι, σελ. 228 επ.,

Hirte

, Kapitalgesellschaftsrecht, 6. Aufl., § 5 σελ. 298. Ελάχιστες μπορούν στο ισχύον

δίκαιο να είναι οι εξαιρέσεις από την παραπάνω απαγόρευση. Βλ. άρθρα 3 επ.

225. Για το ζήτημα βλ. κυρίως

Coing

, Europäisches Privatrecht, Band II, 1989, σελ. 95 επ.

Γενικά για τη θέση και την ανάγκη προστασίας του μετόχου βλ. προσφάτως

Παναγιώ-

του

, Η εταιρική & ατομική αγωγή του μετόχου κατά του δσ στην αε, 2016, passim.

226. Η ιδεολογική, κοινωνική και οικονομική ανεξαρτησία της νομικής επιστήμης εξακολου-

θεί (και) στην Ελλάδα να είναι ζητούμενο. Για την έννοια της επιστήμης, τις βασικές