Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΤΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ

την γενετήσια επαφή και την ανθρώπινη συναναστροφή προβλέπο-

νταν άλλοι θεσμοί, για τους οποίους βλ. παρακάτω IV. Ακόμη και σε

σύγχρονα νομοθετήματα, όπως ο ΑΚ, η γενετήσια επαφή δεν περι-

λαμβάνεται στο ρητώς νομοθετημένο περιεχόμενο του γάμου. Μό-

νον αρνητικά συνάγεται ότι ο γάμος επιβάλλει την αποχή από εξω-

συζυγικές γενετήσιες σχέσεις, αλλά και τούτο αποτελεί μόνον μαχη-

τό τεκμήριο κατά την ΑΚ 1439 §2. Οι παραπάνω παρατηρήσεις κα-

ταδεικνύουν ότι ο έρωτας ευρισκόταν στο περιθώριο της θεσμικής

στόχευσης του γάμου και των συνακόλουθων κοινωνικών απόψε-

ων, γι’ αυτό και το συνοικέσιο ήταν όχι μόνο αποδεκτό, αλλά (ενίο-

τε) και επιβεβλημένο. Στο κάτω-κάτω, αν κανείς ποθεί τον σύντροφό

του και τανάπαλιν, μπορεί οποτεδήποτε να τον έχει χωρίς να υπάρ-

χει λόγος να τον παντρευτεί. Όπως ήδη δείχθηκε (§2.ΙΙ.1β), προς τι

να δεσμεύσουν αλλήλους, όταν η αγάπη τους ήταν δεδομένη και

-πάλι, αν την έχαναν- τίποτε άλλο δεν είχαν να επιθυμούν παρά αυ-

τήν;

δ) Κληρονομική σύμβαση

Τέλος, άλλη έποψη προσδίδει στον γάμο αποκλειστικώς τον χα-

ρακτήρα μιας κληρονομικής συμβάσεως

3. Απώτεροι κοινωνικοί στόχοι του γάμου

Η στενή σχέση του γάμου (ως συμφωνίας σεξουαλικής συνάφειας)

προς την κοινωνική αναγνωρισιμότητά του ακούγεται λιγότερο αυ-

τονόητη απ’ ό,τι άλλοτε. Έτσι, για να την εξηγήσει κανείς πληρέστε-

ρα, θα έπρεπε μάλλον να αναχθεί σε εποχές πανάρχαιες και να δι-

ατυπώσει υποθέσεις, προκειμένου να βασανισθεί περαιτέρω κοινω-

νιολογικώς η επιβεβαίωσή τους στις μέρες μας. Πράγματι δεδομέ-

νου ότι πρόκειται για καθαρώς κοινωνική ηθική, ενίοτε δε με αρκετή

δόση αντιφατικότητας (βλ. αμέσως παραπάνω α.), δεν θα μπορούσε

Αντιθέτως, η

Ι. Ανδρουλιδάκη-Δημητριάδη

, ό.π., σελ. 220 (και ιδίως υπ. 13) συ-

γκαταριθμεί τις γενετήσιες επαφές στο sine qua non αναγκαστικό περιεχόμε-

νο του γάμου και χαρακτηρίζει ως άκυρη τη συμφωνία για λευκό γάμο, μο-

λονότι δέχεται φυσικά ότι η σχετική υποχρέωση συνεύρεσης είναι ανεπίδεκτη

καταναγκασμού.

20.

E. Leach

, The Social Anthropology of Marriage and Mating, στο συλλογικό τόμο

των Reynolds & Kellet (επιμ.), Mating and Marriage, σελ. 93.