Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΤΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ

το, στον ελεύθερο σαρκικό έρωτα, στη χρήση ευφοριογόνων ουσι-

ών και ποτών

κ.λ.π.

Ο μόνος λοιπόν τρόπος να επιτρέψει το ιερατείο την αντιποίηση

της εξουσίας του πάνω στην ηδονή, τα ναρκωτικά και άλλες μορ-

φές πλούτου που ελεύθερα απολαμβάνει θα ήταν να πρόκειται για

αντιποίηση μεμονωμένη -δηλ. αφορώσα μόνον έναν εραστή και όχι

άλλους- και δεδηλωμένη προς το κοινωνικό ιερατείο και εγκεκριμέ-

νη απ’ αυτό. Τότε και μόνον τότε, όλως κατ’ εξαίρεσιν, ο απλός άν-

θρωπος θα είχε κι αυτός το δικαίωμα στην ηδονή, ήτοι αν συνο-

μολογούσε και δεσμευόταν ότι αυτή δεν αποτελεί γι’ αυτόν ελεύθε-

ρο αγαθό και ότι σαν τέτοιο ανήκει στο μονοπώλιο του κοινωνικώς

άρχοντος ιερατείου (όποιο και αν είναι αυτό ανά τους αιώνες, θρη-

σκευτικό, φεουδαλικό, αστικό κ.λ.π.).

β) Κοινωνική εγγύηση της προσωπικής ασφάλειας

Περαιτέρω, ιδίως τον παλαιότερο καιρό, η κατοχύρωση της

ασφάλειας του καθενός αποτελούσε προέχουσα υποχρέωση του συ-

νόλου, αναγκαίο όρο της επιβίωσής του, αλλά και της προσχώρησής

του στο «κοινωνικό συμβόλαιο»: προς τι να συμμετάσχει κανείς σε

μια ομάδα, να φέρει τα βάρη και τις θυσίες της αλληλεγγύης, όταν

η ομάδα αυτή δεν είναι σε θέσει να του ανταποδώσει καλύπτοντας

τους δικούς του κινδύνους ή έστω ενδιαφερόμενη γι’ αυτούς; Υπό

το πρίσμα αυτό καθίσταται εύλογη η παρέμβαση της κοινωνίας και

προς εξασφάλισιν της διατήρησης του γάμου. Αφού ο γάμος αποτε-

λεί μέσο εκπλήρωσης της υποχρέωσης της κοινωνίας προς εξασφά-

λισιν του ατόμου, πολλώ μάλλον η κοινωνία έχει κάθε λόγο να δυ-

σχεράνει το διαζύγιο, προκειμένου να προστατεύσει τον σύζυγο που

ανησυχεί ότι θα εγκαταλειφθεί και θα στερηθεί της γαμικής ασφά-

λειας. Τη λειτουργία του θεσμού του γάμου ως μέσου εξασφάλισης

οικονομικών αγαθών βλ. διεξοδικότερα παρακάτω § 7. Στο πλαίσιο

αυτό, για παράδειγμα, η γυναίκα δεχόταν -ιδίως παλαιότερα- να

συνάψει σεξουαλικές σχέσεις μόνον μετά το γάμο (μολονότι ένιωθε

κι αυτή την ίδια φυσική ανάγκη με τον άνδρα), επειδή μόνον μετά

25. Περιττό να υπομνησθεί εδώ η μάσηση φύλλων δάφνης και λοιπών υπνωτι-

κών και παραισθησιογόνων ουσιών από την ιέρεια Πυθία. Ακόμη και σήμε-

ρα μεγάλα ξενοδοχεία προσφέρουν διακριτικά σε εκλεκτούς πελάτες τους τέ-

τοιες ουσίες στο περιθώριο του νόμου.